Παιδεία καινοτομίας α λα Ομπάμα

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Πανστρατιά στο όνομα της Επιστήμης και των Μαθηματικών για τους νέους ξεκινά ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών έχοντας στο πλευρό του τις μεγάλες επιχειρήσειςκαι τον κόσμο του θεάματος

ΤΟΥ ΤΑΣΟΥ ΚΑΦΑΝΤΑΡΗ | Κυριακή 29 Νοεμβρίου 2009

Τις ημέρες αυτές, που η Ελλάδα ξαναζεί τον εφιάλτη τού «δυστυχώς επτωχεύσαμεν», η Αμερική του Ομπάμα ποντάρει στο όνειρο τού «και πάλι πρώτοι, το 2020». Οχι ότι εκεί δεν έχουν την αίσθηση της «πτώχευσης». Αντίθετα: μπορεί εμείς να ασφυκτιούμε από τον οικονομικό μαρασμό, αλλά για εκείνους- τους νικητές του Ψυχρού Πολέμου- η απώλεια της παντοδυναμίας είναι ακόμη μεγαλύτερη ψυχρολουσία.

Η απάντηση που διάλεξε να δώσει ο πρόεδρος Ομπάμα, τη Δευτέρα 23 Νοεμβρίου 2009, ήταν η έναρξη μιας πανστρατιάς για την ανατροπή του εκπαιδευτικού μαρασμού. Ως γνωστόν την τελευταία δεκαετία τα αποτελέσματα των αμερικανών μαθητών και φοιτητών δείχνουν μια αποστροφή προς την επένδυση καριέρας στους τεχνολογικούς και επιστημονικούς τομείς. Αντίστροφα, στις ανερχόμενες οικονομίες της Κίνας, της Ινδίας και της Νότιας Κορέας οι νέοι ονειρεύονται διακαώς ένα τέτοιο προσωπικό μέλλον. Εξήγγειλε, λοιπόν, ο πρόεδρος Ομπάμα ένα πρόγραμμα ονόματι «Εκπαίδευση για Καινοτομία» (Εducate to Ιnnovate), θέτοντας ως πρώτιστη εθνική προτεραιότητα την εξεύρεση τρόπων για να γίνουν τα μαθηματικά και οι επιστήμες θελκτικά στα μάτια των παιδιών. Συμμάχους του σε αυτή την προσπάθεια βρήκε ονόματα τρανταχτά, τόσο από τον κόσμο του θεάματος (παραγωγοί τηλεοπτικών επιμορφωτικών εκπομπών, η Discovery Communications και η Τime Warner Cable) όσο και από τη βιομηχανία (Ιntel, Κodak, Sony, Χerox και το φιλανθρωπικό ίδρυμα του Μπιλ Γκέιτς) ή τα ΑΕΙ (το πρόγραμμα εκπαίδευσης στη ρομποτική του Πανεπιστημίου Carnegie Μellon). Ολοι αυτοί δεσμεύθηκαν να προσφέρουν δωρεάν εκπομπές, προγράμματα και λογισμικό ή να διοργανώσουν διαγωνισμούς προκειμένου να ανάψει ξανά ο ενθουσιασμός για την τεχνολογική καινοτομία και την επιστημονική έρευνα.

Σαν πρώτα βήματα της προσπάθειας, και για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, οι τηλεοπτικές εκπομπές των Τime Warner, Discovery και Sesame Street θα φροντίσουν να περάσει το μήνυμα της καινοτομίας στα παιδιά και να τα μεταστρέψει στο κυνήγι της ανακάλυψης και των εφευρέσεων. Το Ιδρυμα ΜacΑrthur και η σύμπραξη ΗΑSΤΑC θα αναλάβουν τη διοργάνωση του διαγωνισμού «2010: Ψηφιακά Μέσα και Μάθηση». Ο διαγωνισμός αυτός θα ξεκινήσει στις 14 Δεκεμβρίου, με ζητούμενο τις καλύτερες προτάσεις σε δύο κατηγορίες: «Σχεδιαστές του Εργαστηρίου Μάθησης του 21ου Αιώνα» και «Μετατροπείς Παιχνιδιού». Και στις δύο η εστίαση είναι σε συμμετοχική μάθηση που θα ενσωματώνει αρχές της επιστήμης, των μαθηματικών και της τεχνολογίας. Επίσης ο οργανισμός Νational Lab Day θα υποστηρίξει το χτίσιμο κοινοτήτων βοήθειας γύρω από τους δασκάλους, ώστε να φτάσουν στα χέρια όλων των παιδιών ευρηματικά παιχνίδια μάθησης. Τέλος, πέντε κορυφαίοι επιχειρηματίες της τεχνολογίας θα ηγηθούν της εκστρατείας προσέλκυσης φιλανθρωπικών δωρεών και χορηγιών για την ενίσχυση της διδασκαλίας των μαθηματικών και των επιστημών.

Χρειαζόμαστε δημιουργούς, όχι καταναλωτές

Η αλλαγή στην εκπαίδευση δεν γίνεται απλώς με «κουπόνια αγoράς netbook» στους μαθητές. Χρειάζεται και η επανεκπαίδευση των καθηγητών στο πώς θα αξιοποιήσουν παιδευτικά τα εργαλεία αυτά

Στην ομιλία του ο Ομπάμα τόνισε κάποια σημεία με ιδιαίτερη αξία και για μας: «Ζούμε σε μια εποχή απροσμέτρητων κινδύνων αλλά και απροσμέτρητων δυνατοτήτων» είπε. «Για να ξεπεράσουμε την κρίση χρειάζεται να αντλήσουμε από τη νέα γενιά όχι απλώς καταναλωτές, αλλά δημιουργούς». «Το κλειδί της λύσης είναι τα μαθηματικά και οι επιστήμες», αλλά «χρειαζόμαστε νέους και δημιουργικούς τρόπους εκπαίδευσης των παιδιών μας». Γι΄ αυτό «θα επενδύσουμε σε ψυχαγωγική επιμόρφωση μέσω δραστηριοτήτων μετά το σχολείο», σε «πρακτική εξάσκηση και εκμάθηση με αξιοποίηση των βιντεοπαιχνιδιών», σε «επιμόρφωση των εργαζομένων με τη βοήθεια των καλύτερων πρακτικών του ιδιωτικού τομέα», σε «επαύξηση των φοιτητών στους κλάδους ανανεώσιμων πηγών ενέργειας». Επίσης «το κράτος θα δώσει αφειδώς κονδύλια, αλλά οι Πολιτείες θα πρέπει να διαγωνιστούν για να λάβουν αυτά τα κονδύλια». Τέλος, παραθέτοντας τις συναφείς συζητήσεις του με τους προέδρους και δημάρχους των ασιατικών χωρών που επισκέφθηκε πρόσφατα, ο πρόεδρος Ομπάμα υπογράμμισε την έφεση των χωρών αυτών με τα λόγια του δημάρχου της Σανγκάης:«Δεν έχουμε πρόβλημα στην εξεύρεση δασκάλων και καθηγητών διότι,πολύ απλά,τους πληρώνουμε με...μισθούς γιατρών»!

Εστιάζοντας στη δική μας χώρα, σαφώς δεν έχουμε τους κολοσσούς που θα χορηγούσαν μια τέτοια αναστροφή πορείας. Ούτε καν τη βιομηχανική βάση που θα παρέσχε στήριξη και προοπτικές καριέρας στους νέους μας με έφεση στην τεχνολογία. Είναι ενδεικτικό ότι το συμβούλιο αναβάθμισης της παιδείας υπό τον ακαδημαϊκό καθηγητή κ. Μπαμπινιώτη έχει συλλάβει το έλλειμμα ανθρωπισμού στην κοινωνία μας- και διακηρύσσει ότι χρειαζόμαστε «Παιδεία, όχι απλώς εκπαίδευση»-, αλλά δεν λέει λέξη για καινοτομία. Προφανώς όχι διότι την αγνοεί ή την παραγνωρίζει, αλλά διότι αντιλαμβάνεται την απελπιστική πενία των εκπαιδευτικών μας ως προς αυτή την αντίληψη. Επίσης, στην εξαιρετική πρωτοβουλία της υπουργού Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων κυρίας Διαμαντοπούλου να εξαγγείλει την Τετάρτη 25 Νοεμβρίου ανοιχτή διαβούλευση για την παιδεία υπό την αρχή «Πρώτα ο μαθητής» (βλ.www.opengov. gr/ypepth/), δεν βλέπουμε να τίθεται ερώτημα για τον τρόπο διδασκαλίας. Είναι σαφές ότι πρωτεύουν οι τόσες πληγές τής νυν στελέχωσης των σχολείων έναντι της συζήτησης «ποιο σχολείο θέλουμε». Ωστόσο το πρόβλημα υπάρχει και γιγαντώνεται. Με τον ίδιο τρόπο που γνωρίζαμε ότι η οικονομία μας ήταν μια «φούσκα που θα σκάσει» αλλά κλείναμε τα μάτια, με τον ίδιο τρόπο κινδυνεύουμε να ασχοληθούμε με καρικώματα στο υπάρχον εκπαιδευτικό σύστημα, ξεχνώντας ότι αυτό δεν έχει πλέον αντίκρισμα στις ανάγκες της νέας γενιάς.

Γνωρίζουμε, βέβαια, ότι στο όραμα της κυβέρνησης Παπανδρέου δεν είναι απλά το μπάλωμα μιας παραπαίουσας εκπαίδευσης, αλλά η ουσιαστική «επανίδρυσή της» (κατά τα λόγια- και μόνον- της κυβέρνησης Καραμανλή). Με άδεια ταμεία είναι σίγουρο ότι δεν μπορεί να δώσει «μισθούς γιατρών» στους εκπαιδευτικούς. Ισως όμως μπορεί να προκηρύξει τη δική της «πανστρατιά εξεύρεσης χορηγών» για την επιμόρφωσή τους στο τι σημαίνει «διδάσκω καινοτομία». Αν το καταφέρει, θα έχει τη μοναδική- και τελευταία μας ίσωςευκαιρία να ορθοποδήσουμε και στην οικονομία. Η πραγματική πτώχευση έρχεται μόνον όταν κανείς δεν μπορεί να καινοτομήσει!

a.kafantaris@gmail.com
πηγή:www.tovima.gr