Νέα PΑSOKική μεταρρύθμιση, νέα υποβάθμιση της δύσμοιρης Παιδείας

Είναι μια παγκόσμια ελληνική πρωτοτυπία το να θεωρεί καθήκον της κάθε καινούργια κυβέρνηση, έστω κι αν ανήκει στο ίδιο κόμμα με την προηγούμενη, να ψηφίζει μεταρρυθμιστικό νόμο για την Παιδεία, ή για να είμαστε πιο ακριβείς, για την εκπαίδευση.
Έτσι περιχαρής η υπουργός Άννα Διαμαντοπούλου βγήκε την περασμένη Τρίτη να μας ανακοινώσει την νέα μεταρρύθμιση που θα βελτιώσει την εκπαίδευση (η Παιδεία είναι σαν έννοια πολύ πιο ευρύτερη και κανένας δεν ασχολείται με αυτήν). Βλέπετε, οι πολιτικοί θέλουν να εμφανίζονται σαν σωτήρες, χωρίς όμως και να μπαίνουν στον κόπο να μας εξηγήσουν το πώς μετά από τόσες σωτήριες επεμβάσεις, η εκπαίδευση έχει πιάσει τον πάτο του βαρελιού.

Το 10 το κακό για τα ΤΕΙ
Όπως αναμενόταν, ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις για την εκπαίδευση δεν επρόκειτο να γίνουν, αλλά κινήσεις και ψηφίσματα εντυπωσιασμού. Με την συμπαράσταση των ΜΜΕ και πάλι δόθηκε βαρύτητα στον τρόπο εισαγωγής των υποψηφίων στην ανωτάτη εκπαίδευση. Επίκεντρο για μια ακόμη φορά υπήρξε η περίφημη βάση του 10, που είχε θεσπίσει η «αλήστου μνήμης» υπουργός και σημερινή ευρωβουλευτής, Μαριέττα Γιαννάκου. Όλοι αναφερθήκαν στο ότι η κατάργηση της βάσης 10 αποτελούσε προεκλογική δέσμευση του ΠΑΣΟΚ.
Όμως τόσο η κατάργηση του 10 ή η ισχύς του είχαν μπει στο στόχαστρο της κριτικής όχι για την εκπαιδευτική σημασία του, αλλά για την πολιτική του. Η καθιέρωση της βάσης 10 είχε σαν αποτέλεσμα να μείνουν κενές θέσεις κυρίως στα επαρχιακά ΤΕΙ, πράγμα που είχε σοβαρές επιπτώσεις στις τοπικές οικονομίες. Και αυτό ήταν το μεγάλο πολιτικό ατόπημα. Ιδρύθηκαν απίθανες σχολές ΤΕΙ με μόνο γνώμονα την αύξηση των φοιτητών και την οικονομική ανάπτυξη μιας περιοχής, πράγμα που λογικά ικανοποίησε τις τοπικές κοινωνίες με ανταλλάγματα ψηφοθηρικά. Μια ματιά στον επαρχιακό Τύπο, που θριαμβολογεί για την κατάργηση του 10, θα επιβεβαιώσει τα παραπάνω.
Ιδιαίτερα τα ΤΕΙ έχουν καθαρά επαγγελματικό προσανατολισμό. Κανείς από τους μέχρι σήμερα υπουργούς δεν προχώρησε σε έρευνα αγοράς για τις ανάγκες δημιουργίας στελεχών των ιδιωτικών και κρατικών επιχειρήσεων. Τα ΤΕΙ είχαν λάβει, και συνεχίζουν να έχουν, τον χαρακτήρα αποθήκης όσων δεν κατόρθωσαν να εισαχθούν στα ΑΕΙ.
Κάτω από το πρίσμα αυτό, της αποθήκης των αποτυχημένων, δεν ήταν δυνατό να έχουμε σοβαρή και ουσιαστική αντιμετώπιση των σπουδών. Αν υπάρχουν εξαιρέσεις, αυτό οφείλεται στο μεράκι κάποιων δασκάλων, αλλά επιβεβαιώνει την πικρή αλήθεια: το κράτος δημιούργησε εξ αρχής υποβαθμισμένες σχολές. Δεν φρόντισε να κατοχυρώσει τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων. Διαρκείς είναι οι αγώνες για αυτό.
Η ανωτατοποίηση των ΤΕΙ δεν έλυσε κανένα από τα προβλήματά τους, αλλά αντίθετα συσσώρευσε περισσότερα και διαίρεσε στα δύο την ακαδημαϊκή κοινότητα. Όπως συμβαίνει με όλες τις θέσεις του δημοσίου, πολλά από αυτά δημιουργήθηκαν για να βολευτούν τα δικά τους παιδιά. Ιδρύθηκαν σχολές με ελλιπή εξοπλισμό για την πρακτική εκπαίδευσή τους. Η οικονομική δυσπραγία του δημοσίου αποκλείει κάθε είδους βελτίωση. Έτσι λοιπόν η κατάργηση του 10 και η αύξηση των σπουδαστών των ΤΕΙ θα φέρει και νέα προβλήματα και θα μεγιστοποιήσει τα μέχρι τώρα. Καλό είναι να σπουδάζουν όλοι οι νέοι, αλλά να τους εξασφαλίζουμε και αξιοπρεπείς και ουσιαστικές σπουδές.

Το 10 το κακό για τα ΑΕΙ
Από την φύση τους οι πανεπιστημιακές σχολές δεν έχουν πρώτο μέλημά τους τον επαγγελματικό προσανατολισμό των αποφοίτων τους, αλλά την δημιουργία επιστημόνων που θα συμβάλλουν αποφασιστικά στην βελτίωση του πολιτιστικού επιπέδου της χώρας. Αυτό σημαίνει ότι οι υποψήφιοι για τις σχολές θα βρίσκονται κιόλας σε ένα υψηλό πεδίο γνώσης. Σημαίνει ότι ανάλογο υψηλό επίπεδο σπουδών θα έχουν και οι δύο άλλες εκπαιδευτικές βαθμίδες.
Όμως με ημιμαθείς υποψηφίους ακόμα και η πιο άρτια διδασκαλία θα πέσει στο κενό. Θα απογοητευτούν οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι από το επίπεδο των σπουδαστών τους και η παρουσία τους θα μετατραπεί σε μια αδιάφορη διαδικασία για να περνά η ώρα. Θα έπρεπε πρώτα απ' όλα υπεύθυνη για την εισαγωγή φοιτητών να είναι η πανεπιστημιακή κοινότητα, που γνωρίζει και το αριθμητικό όριο της εισαγωγής φοιτητών και την αντοχή των αιθουσών διδασκαλίας. Το βασικό πρόβλημα όμως των ΑΕΙ δεν είναι ο αριθμός των σπουδαστών. Υπάρχουν σχολές που διαθέτουν αίθουσες διδασκαλίας στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα και αναγκάζουν τους φοιτητές του να βρίσκονται όλη την ημέρα στους δρόμους. Υπάρχει το θέμα του ασύλου που κανείς δεν έχει την διάθεση να το θίξει, ούτε καν οι καταγγέλλοντες τις αυθαιρεσίες.
Έχουν πολλά γραφεί για αίθουσες που τελούν υπό κατάληψη από εξωπανεπιστημιακούς, για παροχή ασύλου σε παρανόμους. Καθηγητές δέρνονται από φοιτητές ή αντιεξουσιαστές, χασισόδεντρα έχουν φυτευτεί σε αυλές πανεπιστημίου και κάθε λίγο και λιγάκι τα κτίρια γίνονται αντικείμενο βανδαλισμών. Κανενός το αυτί δεν ιδρώνει γι' αυτά. Όλα τα κόμματα ενδιαφέρονται για την πρόοδο των κομματικών παρατάξεων και πέραν τούτου ουδέν. Ενώ υπάρχουν δυστυχώς καθηγητές που βρίσκονται φυλακή είτε για καταχρήσεις και υπεξαίρεση είτε για συμμετοχή τους σε εταιρείες οικονομικής απάτης (αεροπλανάκι). Η ισχύς ή η κατάργηση της βάσης του 10 εμάρανε την εκπαίδευση.

Αντίο εθνική εκπαίδευση
Μπορεί να λέει το Σύνταγμα ότι η εκπαίδευση πρέπει να ετοιμάζει Έλληνες πολίτες. Δεν έχουμε ορίσει ακόμα όμως τι το εθνικό. Εθνικό είναι η διδασκαλία ιστορίας τύπου Ρεπούση; Εθνικό είναι να συνεχίζουν να διδάσκουν καθηγητές ενώ έχει ακυρωθεί από το ΣΤΕ η εκλογή τους; Είναι συμπτωματικό ότι η Θάλεια Δραγώνα έγινε καθηγήτρια παρ' όλο που στερείται βασικό τίτλο σπουδών, δηλαδή πτυχίο πανεπιστημίου; Αλήθεια, πως είναι συμβατή η ιδιότητα του πανεπιστημιακού δασκάλου με την ανάληψη επιμέλειας βιβλίου που έχει χρηματοδοτηθεί από ξένα κέντρα και μυστικές υπηρεσίες; Όταν ως κύρια εκπαιδευτικά προβλήματα τίθενται η διδασκαλία των θρησκευτικών, η ανάρτηση εικόνων στις αίθουσες διδασκαλίας, η πρωινή προσευχή ή η έπαρση σημαίας, τότε και στραβός είναι ο γιαλός και στραβά αρμενίζουμε. Αλλά τα συνδικαλιστικά όργανα των δασκάλων και των καθηγητών δεν τα απασχολεί η ανεπάρκεια που έχουν τα μέλη τους να διδάξουν. Αλήθεια πόσοι από τους φιλολόγους είναι σε θέση να μεταφράσουν σωστά ένα αρχαίο κείμενο; Το αν θα διοριστούν μέσω ΑΣΕΠ ή με επετηρίδα έχει γίνει μέγιστο θέμα, όπως και η αμοιβή τους. Όμως δεν μας λένε πόσοι από τους διδάσκοντες είναι ανάξιοι ακόμα και αυτής της πραγματικά πενιχρής αμοιβής τους.
Η κρίση και η αξιολόγηση της δουλειάς τους, τους μάρανε και εξαγγέλλουν κινητοποιήσεις. Το ότι η ανεπάρκειά τους έχει γεμίσει τα φροντιστήρια, δεν τους απασχολεί. Απλά έχουν απαιτήσεις χωρίς ανταπόδοση. Κι από κοντά έρχεται και το υπουργείο που αφαίρεσε από τον τίτλο του τον «μιαρό» προσδιορισμό «Εθνικής» για την Παιδεία.
Θα μετρήσει και πάλι τα αποτελέσματα των συνδικαλιστικών εκλογών, θα ανοιχτεί σε ψηφοθηρικές νομοθεσίες και θα συνεχίσει να αδιαφορεί για την διδασκαλία του ελληνικού πολιτισμού και την επάρκεια μέσων και δασκάλων να τον διδάσκουν. Η ουσία είναι να ανήκουμε στην παγκόσμια κοινότητα, όπως την διδάσκει η σχολή της λέσχης Μπίλντεμπεργκ, στην οποία έχουν μαθητεύσει τόσο η σημερινή υπουργός, ο πρωθυπουργός αλλά και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Θάνος-Κώστας Καλοσκοπίτης

www.elkosmos.gr