Εφηβοι σε φάση νευρικής κρίσης

ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ «ΑΓΛΑΪΑ ΚΥΡΙΑΚΟΥ» ΣΚΙΑΓΡΑΦΕΙ ΤΟ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΡΟΦΙΛ ΤΩΝ ΝΕΩΝ

Το 10% αγοριών και κοριτσιών έχει κατάθλιψη, άγχος, φοβίες και το 30% αντιμετωπίζει πρόβλημα με την εικόνα του

Της ΑΥΡΑΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ

Ενας στους τρεις εφήβους που ζητάει ιατρική φροντίδα αντιμετωπίζει πρόβλημα με την εικόνα του, το οποίο μερικές φορές τον οδηγεί σε αδιέξοδα. Ενας στους δέκα ταλανίζεται από κατάθλιψη, άγχος και φοβίες, χωρίς ευτυχώς για τους περισσότερους να παίρνουν τα προβλήματα αυτά παθολογικό χαρακτήρα.

Τα οργισμένα νιάτα εξαρτώνται από το Ιντερνετ κι αυτό μειώνει τις επιδόσεις τους. Ενας στους τρεις αντιμετωπίζει μαθησιακές δυσκολίες, τις οποίες σ' ένα ποσοστό επιτείνει και η υπερβολική χρήση του Διαδικτύου.

Οι 7 στους 10 εφήβους είναι εκτεθειμένοι σε σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, αφού μόλις το 30% χρησιμοποιεί προφυλακτικό κατά τη σεξουαλική επαφή.

Ενα στα δύο κορίτσια μέχρι 19 ετών έχει εκτεθεί στον ιό των κονδυλωμάτων HPV, με το 23% να είναι θετικές σε υψηλού κινδύνου τύπους του ιού.

Το «πορτρέτο» αυτό των ελλήνων εφήβων σκιαγραφείται μέσα από τις συχνές επισκέψεις, τα τελευταία τέσσερα χρόνια, περίπου 14.000 νέων στη Μονάδα Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) της Β' Παιδιατρικής Κλινικής του νοσοκομείου «Αγλαΐα Κυριακού». Οι 2.800 απ' αυτούς πραγματοποίησαν περισσότερες από μία επισκέψεις, ενώ το 20% προσέρχεται χωρίς συνοδεία.

Το 18% των παιδιών αντιμετώπιζε αυξημένο σωματικό βάρος, 6% διατροφικές διαταραχές (ανορεξία ή βουλιμία) και το 8% ενδοκρινολογικά προβλήματα ανάπτυξης. Περίπου 20 παιδιά με διαταραχές πρόσληψης τροφής χρειάστηκαν νοσηλεία και μερικά χρειάστηκε να διακόψουν για κάποιο διάστημα το σχολείο τους.

Πάνω από το 10% ζήτησε βοήθεια για ψυχοκοινωνικά προβλήματα, όπως κατάθλιψη, άγχος, διαχείριση επιθετικότητας, οικογενειακή δυσλειτουργία, φοβίες. Ομως η επίσημη κατάθλιψη με όλα τα διαγνωστικά χαρακτηριστικά αφορά λιγότερο από 5% των εφήβων. Καταγράφηκαν επίσης και ακραίες, επικίνδυνες συμπεριφορές, π.χ. αυτοτραυματισμοί.

Επίσης ένας στους τρεις προσήλθε γιατί αντιμετώπιζε μαθησιακές δυσκολίες, για πρόληψη γενικά προσήλθε το 6%, για γυναικολογικά προβλήματα (διαταραχές εμμήνου ρύσης, λοιμώξεις γεννητικού συστήματος 5%), υπερβολική χρήση του Διαδικτύου (4%), δερματολογικά προβλήματα (ακμή κ.ά. 3%), άλλες αιτίες προσέλευσης (ιατρικά θέματα, αναπτυξιακές διαταραχές 9%) και θέματα εφηβείας και σεξουαλικής αγωγής 1%. Διαπιστώθηκαν και εγκυμοσύνες, με το μικρότερο κορίτσι να είναι 14 ετών.

Το γεγονός ότι μόλις το 1% των παιδιών έθεσε θέματα σεξουαλικής αγωγής, φαίνεται να επιβεβαιώνει τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών, μεταξύ των οποίων και πρόσφατη έρευνα της μονάδας εφηβικής υγείας για τις πηγές ενημέρωσης στον τομέα αυτό: Γονείς 22%, φίλοι 21%, σχολείο 18, 2% και στη συνέχεια το Διαδίκτυο, τα αδέλφια, η τηλεόραση, τα περιοδικά και τα βιβλία.

Αλλη μια πρόσφατη έρευνα της ίδιας μονάδας της Β' Παιδιατρικής Κλινικής δείχνει ότι 70% των εφήβων στην Ελλάδα είναι εκτεθειμένοι σε σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα. Οπως διαπιστώθηκε μόνο το 30% των εφήβων χρησιμοποιεί προφυλακτικό σε όλη τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής και μόνο το 50% σε κάθε σεξουαλική επαφή!

Οι επιστήμονες της μονάδας διαπίστωσαν ότι το 23% των εφήβων κοριτσιών είναι θετικές σε υψηλού κινδύνου HPV, τον ιό των κονδυλωμάτων και το 54% έχουν εκτεθεί στον ιό. Πρόσφατη έρευνα της μονάδας εφηβικής υγείας που δημοσιεύτηκε στο εξωτερικό, δείχνει ότι 16% των ελλήνων εφήβων έχει ξεκινήσει σεξουαλική δραστηριότητα στην ηλικία των 15 ετών (τριπλάσιος σε σχέση με τα κορίτσια ο αριθμός των αγοριών), και ακόμη 19,5% έχει ήδη έναν σεξουαλικό πειραματισμό, χωρίς να υπάρχει πλήρης σεξουαλική επαφή.

Πολλές μελέτες αποδεικνύουν ότι η πρώιμη έναρξη της σεξουαλικής ζωής των εφήβων οδηγεί σε σχολική αποτυχία, πολλούς σεξουαλικούς συντρόφους, μη ασφαλή σεξουαλική δραστηριότητα, βίαιη σεξουαλική συμπεριφορά και άλλες συμπεριφορές υψηλού κινδύνου (χρήση καπνού, αλκοόλ, επικίνδυνη οδική συμπεριφορά κ.λπ.).

Σύμφωνα με μελέτη της ΜΕΥ, από τους σεξουαλικά δραστήριους εφήβους 10% δεν χρησιμοποιούσαν καμία αντισυλληπτική μέθοδο, 39% χρησιμοποιούσαν αναξιόπιστες μεθόδους ρυθμού ή απόσυρσης, 51% χρησιμοποιούσαν το προφυλακτικό και 5% το χάπι.

Η επιστημονική υπεύθυνη της μονάδας, παιδίατρος Αρτεμις Τσίτσικα, επισημαίνει ότι ο έφηβος επειδή δεν έχει αναπτύξει την υποθετική σκέψη είναι προσκολλημένος στο παρόν, με αποτέλεσμα να αντιλαμβάνεται με δυσκολία τις μελλοντικές συνέπειες των πράξεών του.

Σύμφωνα με μια ακόμη έρευνα της μονάδας εφηβικής υγείας του Νοσοκομείου Παίδων σε 529 εφήβους της Αττικής, σχεδόν οι 2 στους 10 ανέφεραν ότι χρησιμοποιούσαν ιστοσελίδες πορνογραφικικού περιεχομένου.

Από τους έλληνες εφήβους που παρουσιάζουν συμπεριφορά εξάρτησης από το Διαδίκτυο το 94,3% είναι αγόρια. Αρκετά απ' αυτά παρουσίασαν σημαντική πτώση της σχολικής επίδοσης και μείωση των δραστηριοτήτων τους και των χόμπι τους. Σε πολλές οικογένειες παρατηρείται δυσλειτουργία και έλλειψη επικοινωνίας ή αδυναμία τήρησης ορίων. Σε πολλούς εφήβους καταγράφηκαν συναισθηματικές διαταραχές, άγχος, καταθλιπτικό συναίσθημα και διάσπαση προσοχής, ενώ δεν έλειψαν και τα σωματικά συμπτώματα, όπως διαταραχές ύπνου, διατροφικές παρεκτροπές, έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, πονοκέφαλοι και ξηρότητα οφθαλμών.

Τα συνηθέστερα αίτια θανάτου για το 2008 στην Ελλάδα σε εφήβους 15-19 ετών, σύμφωνα με την ΕΛΛ. ΣΤΑΤ., είναι κατά σειρά συχνότητας τα ατυχήματα -ακούσιες κακώσεις, τα κακοήθη νεοπλάσματα, συμπεριλαμβανομένων των αιματολογικών, τα νοσήματα του νευρικού συστήματος, οι συγγενείς ανωμαλίες και ακολουθούν οι αυτοκτονίες, οι ανθρωποκτονίες, τα αναπνευστικά και τα πεπτικά νοσήματα.

Οι έφηβοι διψάνε για ενημέρωση, γιατί είναι το αντίδοτο στα αυξημένα προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Αλλά δεν έχουν ωριμάσει νευροβιολογικά, ώστε να αναλύουν σε βάθος το πλήθος των πληροφοριών που δέχονται. Χρέος των «μεγάλων» είναι να τους προστατεύσουν κυρίως σε θεσμικό επίπεδο, γιατί οι αυτόκλητοι σωτήρες περισσεύουν.

www.enet.gr