Φοβάσθε την συγκαταβατικότητά μου… Μου φαίνεται ότι δεν είμαι και τόσο επιεικής . Έχω όμως σαν κανόνα να τηρώ σ’ όλα το μέτρο. Ιδιαίτερα όσον αφορά τις σωματικές ασκήσεις και τους κόπους, για να μη βλαφθή το σώμα. Βέβαια οι άγιοι Πατέρες ήσαν πολύ αυστηροί ως προς το σώμα. Έκαναν όπως λέμε σκληρή ζωή. Προχωρούσαν όμως με διάκριση στην σκληραγωγία. Άρχιζαν με κάποια συγκατάβασι και όσο προχωρούσαν , τόσο και περισσότερο δουλαγωγούσαν το σώμα. Στα έργα του Αββά Δωροθέου περιγράφεται θαυμάσια αυτή η τακτική. Την ίδια μέθοδο πρέπει ν’ ακολουθούμε κι εμείς.
Ο εγωισμός, η έπαρσις, η φιλοδοξία είναι φρικτές αναθυμιάσεις του άδη! Να συνηθίζετε να χαίρεσθε όταν σας κατηγορούν, σας ταπεινώνουν, σας περιφρονούν , παράς όταν σας επαινούν και σας τιμούν. Στο σημείο αυτό βρίσκεται ο ελπιδοφόρος δρόμος για την ταπείνωσι».
«Η επιθυμία να βρίσκεσθε μόνος φανερώνει την καλή εσωτερική σας κατάστασι. Μπορείτε ν’ απομονώνεστε καθημερινά. Μόλις διαθέτετε λίγο χρόνο, κλεισθήτε στο δωμάτιό σας, προσπαθήστε να κατεβήτε με τον νου στην καρδιά κι εκεί σταθήτε ενώπιον του Κυρίου. Δοξολογήστε Τον, ευχαριστήστε Τον, ζητήστε Του πνευματικά αγαθά».
«Είθε ο Κύριος να ευλογήση την παραμονή σας εδώ. Θα αναπνεύσετε λίγο μοναστηριακό αέρα. Έχτε πολλή επιθυμία να γνωρίσετε την μοναχική ζωή. Είναι καλή η επιθυμία σας αυτή. Προετοιμαστήτε όμως. Διότι στα μοναστήρια δεν είναι όλα ουρανός. Υπάρχει και γη. Και μάλιστα όχι καλή γη. Ο ουρανός είναι συνήθως κρυμμένος. Πρέπει να ξέρης να τον δης.
Σας το υπενθυμίζω αυτό, ώστε όταν θα βρεθήτε στο μοναστήρι να μην βγάλετε αμέσως συμπεράσματα και χαρακτηρισμούς για όλους γενικά τους μοναχούς. Να έχετε πάντα στον νου σας ότι τα άχρηστα φλούδια πάντοτε επιπλέουν και φαίνονται, οι βαρύτεροι όμως καρποί κατεβαίνουν στον βυθό και πρέπει να τους ανακαλύψετε».
«Όταν δυσκολεύεσθε να μελετάτε ή να προσεύχεσθε, να συνδυάζετε την προσευχή με κάποια χειρωνακτική εργασία. Είναι πολύ βοηθητικό αυτό.
Στα ενδιάμεσα των απασχολήσεών σας να εξασκήσθε στην προσευχή του Ιησού , «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με». Αλλά και κατά τη διάρκεια της ημέρας να ορίσετε δύο ή τρεις πεντάλεπτες στάσεις με την προσευχή αυτή.
Η αγανάκτησις και ο θυμός που σας καταλαμβάνει, όταν κάποιος σας ενοχλή, είναι καρπός του εγωισμού. Δεν θέλετε ν σας εμποδίζουν από το πρόγραμμά σας. Στιες περιπτώσεις αυτές ο εχθρός επωφελείται από σας. Η αγανάκτησις και ο θυμός επιτρέπονται μόνον εναντίον αμαρτωλών σκέψεων και επιθυμιών.
Γράφετε ότι η προσευχή ατόνησε. Αυτό προδίδει πνευματική ξηρασία και χλιαρότητα. Εναντίον τους χρησιμοποιήστε σύντομες προσευχές , προπάντων την προσευχή του Ιησού, και την μελέτη. Βοηθούν επίσης οι σκέψεις γύρω από τον θάνατο, την κρίσι, τον παράδεισο, την κόλασι, τις ευεργεσίες του Θεού, τα γεγονότα της ζωής και την διδασκαλία του Σωτήρος Χριστού .
Οι ασθένειες άλλους συνετίζουν και άλλους σκληραίνουν και τους οδηγούν στο να γογγύζουν κατά του Θεού. Δεν είναι αμαρτία να καταφεύγουμε στους γιατρούς. Η υγεία είναι δώρο του Θεού. Πρέπει να την προστατεύουμε. Όταν δεν το κατορθώνουμε, απευθυνόμαστε στους γιατρούς και χρησιμοποιούμε φάρμακα, τα οποία ο Θεός δημιούργησε».
«Είναι πολύ παρήγορο να υπάρχη μέσα σας η φροντίδα να ζήτε, μέσα στον κόσμο, όπως θέλει ο Θεός. Είθε να έχετε την θεία Του βοήθεια . Επιμεληθήτε αυτή την φροντίδα με θερμό ζήλο, σύμφωνα με τα λόγια του Κυρίου: «Ζητείτε και ευρήσετε» ( Ματθ. 7,7 ) .
Ο Κύριος είναι κοντά σας. Δεν σας παρακολουθεί αδιάφορα, αλλά με κάθε τρόπο οικονομεί την συντήρησι και την σωτηρία σας. Όποιος εμπιστεύεται ολόψυχα στον Θεό, ουδέποτε εγκαταλείπεται. Πάντοτε φωτίζεται και καθοδηγείται απ’ Αυτόν.
Ας παραδώσουμε λοιπόν τον εαυτό μας αποκλειστικά στον Κύριο , χωρίς καμιά επιφύλαξι, ή ολιγοψυχία».
«Καθημερινά να διαβάζετε την Αγία γραφή , τον Λόγο του Θεού. Και όχι μόνο να την διαβάζετε αλλά και να εμβαθύνετε, να μελετάτε το κομμάτι που επιλέξατε. Έτσι θα τρέφετε πνευματικά την ψυχή σας».
«Γιατί να μελαγχολούμε; Ο Κύριος είναι μαζί μας. Είναι το ίδιο μαζί μας όπου κι αν βρισκώμαστε, είτε στον κόσμο αυτό είτε στον άλλο. Αρκεί να είμαστε καθαροί εξωτερικά και εσωτερικά απ’ όλα τα ανεπιθύμητα σ’ Αυτόν. Η ντροπή των ανθρώπων μας βοηθεί να διορθωνώμαστε στην εξωτερική συμπεριφορά. Εσωτερικά όμως είναι δυνατόν να υπάρχη αφοβία του Θεού, ηθικός βόρβορος, ακάθαρτες σκέψεις και πονηρές επιθυμίες»…
«Επιθυμείτε ν’ ακολουθήσετε την στενή και τεθλιμμένη οδό; Πολύ καλά κάνετε. Διατηρήστε την επιθυμία σας αυτή άσβηστη και ασχoληθήτε με ανάλογα έργα. Αποφεύγετε τις ανέσεις και τις αναπαύσεις. Μ’ αυτές είναι συνδεδεμένα τα γραφικά λόγια: « Επαχύνθη , επλατύνθη και εγκατέλιπε τον Θεό» ( Δευτ. 32,15 ) . Εσείς βρίσκεσθε πλέον στον σωστό δρόμο. Ζητάτε από τον Θεό και θα τα λάβετε όλα.
Είναι ανθρώπινο να κάνετε και μερικά λάθη. Μην αδιαφορήτε όμως γι’ αυτά, αλλά κάθε φορά που σφάλλετε να προσεύχεσθε ταπεινά στον Κύριο να σας συγχωρήση. Παρακαλέστε Τον να σας απαλλάξη από τις αδυναμίες σας.
Μερικές φορές αφήνει ωρισμένες αδυναμίες του χαρακτήρος μας για να ταπεινώσουμε τον εαυτό μας. Χωρίς αυτές θα κενοδοξούσαμε, θα υψώναμε τον εαυτό μας πάνω από τα σύννεφα και εκεί θα στήναμε τον θρόνο μας. Αυτό όμως θ’ αποτελούσε και την καταστροφή μας.
Ποτέ δεν μου γράψατε πως πάει η προσευχή σας. Η προσευχή είναι το πνευματικό σας βαρόμετρο.
Να έχετε συνεχώς την μνήμη και τον φόβο του Θεού, που σας προφυλάσση από κάθε αμαρτία».
«Το αίσθημα του ανδρός για τη γυναίκα και της γυναικός για τον άνδρα είναι πολύ φυσικό. Πάντοτε όμως χρειάζεται προσοχή και χαλιναγώγηση για να μην κλονίζη σωστές και άγιες αποφάσεις.
Εάν προετοιμάζεσθε για τις συναντήσεις με άτομα του έτερου φύλου, δεν θα κινδυνεύετε. Η άσκησις σ’ αυτή την προετοιμασία θα σας οδηγήση σε τέτοιο σημείο που θα συναντάτε οποιονδήποτε άνδρα χωρίς να σας απασχολή ότι είναι άνδρας…
Ο απόστολος Παύλος γράφει ότι «εν Χριστώ Ιησού ουκ ένι άρσεν και θήλυ» ( Γαλ, 3, 28 ). Προσεύχεσθε και ο Θεός θα ευλογήση τους αγώνες σας».
«Όταν πλησιάζουμε τον Κύριο, μας πλησιάζει κι Εκείνος. Όλα τότε γίνονται φωτεινά. Όταν ανοίγουμε όλα τα παράθυρα ενός δωματίου και από παντού μπαίνη ο ήλιος, γίνεται ολοφώτεινο. Όταν αρχίσουμε να τα κλείνουμε, τότε βαθμιαία σκοτεινιάζει.
Το ίδιο συμβαίνει και με την ψυχή . Όταν στρέφεται με όλες της τις δυνάμεις προς τον Κύριο, όλα μέσα της γίνονται φωτεινά , όλα χαρούμενα, όλα ειρηνικά. Όταν όμως αρχίζη να ελκύεται και από κάτι άλλο, η φωτεινότης λιγοστεύει. Εάν ελκυσθή περισσότερο, περισσότερο σκοτάδι την καλύπτει.
Οι απρεπείς σκέψεις δεν την σκοτίζουν τόσο, όσο τα απρεπή αισθήματα. Και πάλι τα αισθήματα δεν την μολύνουν τόσο, όσο η εμπαθής προσκόλλησις σε κάτι. Περισσότερο όμως ρυπαίνεται με την αμαρτωλή πράξι».
Μα τι φοβερό πορτραίτο ζωγραφίσατε για τον εαυτό σας! Εξωτερικά όλα εμφανίζονται ωραία, ενώ εσωτερικά όλα ερειπώθηκαν! Πρέπει να μπη μέσα ο αρχιτέκτων για να τ’ ανακαινίση. Άλλα να συντηρήση, άλλα να επιδιορθώση, άλλα να οικοδομήση από την αρχή. Όλα χρειάζονται την επέμβασί του. Από τα θεμέλια μέχρι την οροφή.
Ποιος είναι ο αρχιτέκτων; Ο σωτήριος Χριστός. Ο ίδιος ζητεί να μπη μέσα. Στέκεται στην πόρτα και κτυπά. Πρέπει κάποιος να Του ανοίξη. Το κλειδί είναι ο φλογερός ζήλος για την σωτηρία και η αυταπάρνησις.
Σιδηρουργός που κατασκευάζει το κλειδί είναι ο φόβος και ο τρόμος για την μέλλουσα Κρίσι.
Μόλις ο Κύριος εισέλθη, όλα θ’ αλλάξουν. Στην θέσι της σύντομης και επιπόλαιας προσευχής , θα έλθη η αδιάλειπτη και προσεκτική. Στην θέση των ματαίων απασχολήσεων, θα έλθη η συνεχής μέριμνα για την σωτηρία. Στην θέσι του θυμού και της οργής, θα έλθη η πραότητα και η ειρήνη.
Είθε να σας χαρίζη ο Κύριος κάθε ευλογία. Η ψυχή που εμπιστεύεται σ’ Αυτόν , απολαμβάνει το έλεός Του. Η ταπείνωσις και η καρτερία όλα τα οικοδομούν, ενώ η κενοδοξία και η υπερηφάνεια όλα τα γκρεμίζουν».
«Σας δημιουργεί σύγχυσι η προσευχή σας προς τους Αγίους και φοβάστε μήπως κατακριθήτε ως ειδωλολάτρης; Μη διστάζετε. Η προσευχή μας προς τους αγίους και η τιμή που τους προσφέρουμε δεν έχει καμία σχέση με την ειδωλολατρία. Θα ήταν ειδωλολατρία αν τους θεωρούσαμε θεούς. Εμείς όμως τους τιμάμε σαν υπηρέτες του Θεού. Όταν απευθυνόμαστε σ’ ένα άγιο λέμε : «Άγιε του Θεού, προσευχήσου για μας. Παρακάλεσε τον Κύριο να μας δώση το τάδε αγαθό».
Μεταξύ μας οι χριστιανοί παρακαλούμε ο ένας τον άλλο να προσευχηθή για μας και κανείς δεν θεωρεί ότι εδώ υπάρχει κάτι το ειδωλολατρικό. Εάν λοιπόν παρακαλούμε τους ανθρώπους που είναι εδώ στη γη να προσεύχωνται για μας, θα δυσκολευθούμε να παρακαλέσουμε τους αγίους που βρίσκονται στον ουρανό;
Οι αδελφοί μας που βρίσκονται στον ουρανό βρίσκονται σε άμεση σχέση και επικοινωνία μαζί μας. Μπορούμε λοιπόν να ζητούμε την βοήθειά τους , όπως και όταν θα ζούσαν ακόμη πάνω στην γη».
«Με ρώτησε παλαιότερα κάποιος : «Γιατί τιμάμε τόσο πολύ την Υπεραγία Θεοτόκο; Γιατί την τιμάμε όχι μόνο περισσότερο απ’ όλους τους αγίους , αλλά και από τους αγγέλους και τους αρχαγγέλους;»
Του απάντησα ότι ούτε οι άγγελοι ούτε οι αρχάγγελοι , ούτε τα Χερουβείμ ούτε τα Σεραφείμ είχαν τόσο στενή και ουσιαστική συμμετοχή στο έργο της σωτηρίας μας, όσο η Μητέρα του Θεού.
Το έργο της σωτηρίας μας ονομάζεται «ένσαρκος οικονομία». Έπρεπε ο Υιός και Λόγος του Θεού, το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, να προσλάβη την ανθρώπινη φύσι. Χωρίς αυτή την «πρόσληψι» δεν θα μπορούσε να οικοδομηθή η σωτηρία μας.
Ο Υιός και Λόγος του Θεού έλαβε την ανθρώπινη φύσι από την Αειπάρθενη Μαρία με την ενέργεια του Αγίου Πνεύματος και την επισκίασι της δυνάμεως του Υψίστου Θεού. Οι άγγελοι και οι αρχάγγελοι υπηρέτησαν στην θεία ενσάρκωσι χωρίς όμως να συμμετέχουν ουσιαστικά σ’ αυτή. Ενώ η Μητέρα του Θεού εισέρχεται ουσιαστικά στο έργο της θείας σαρκώσεως. Γι’ αυτό την τιμάμε περισσότερο απ’ όλα τα κτίσματα.
Τι κάνουμε όταν κοινωνούμε; Παίρνουμε μέσα μας το άχραντο Σώμα και το τίμιο Αίμα του Χριστού. Και αυτό από πού προέρχεται; Από την Υπεραγία Θεοτόκο! Είθε ο νους σας και η καρδιά σας να μελετούν τη συμμετοχή της στο έργο της σωτηρίας και να την εξυψώνουν περισσότερο από κάθε υλικό ή άυλο πλάσμα του Θεού»….
… «Αγωνισθήτε με όλες σας τις δυνάμεις στον αγώνα της σωτηρίας, αλλά μην παύσετε να ελπίζετε στο έλεος του Θεού. Είναι πολύ σημαντικό το σημείο αυτό. Όταν βαθμιαία η ελπίδα στον Κύριο ατονήση και αρχίσουμε να εμπιστευόμαστε στον εαυτό μας, τότε και ο Κύριος μας αποδοκιμάζη, σαν να μας λέη.: «Μείνε λοιπόν μ’ εκείνο, στο οποίο πλέον ελπίζεις».
Να φρεσκάρετε στον νου σας τους αγαθούς λογισμούς . Επιδοθήτε γι’ αυτό περισσότερο στην μελέτη των Πατέρων , ιδιαίτερα στα λόγια των οσίων Ησυχίου, Δωρόθεου, Συμεών του νέου Θεολόγου, Ισαάκ, Βαρσανουφίου… Μη διαβάζετε απότομα όλα μαζί, αλλά με σύστημα και τάξι. Ούτε πάλι να διαβάζετε μόνο για να διαβάζετε, αλλά για να καλλιεργήσθε και να τρέφεσθε πνευματικά.
Οι αμαρτίες μετά την άφεσι του πνευματικού αμέσως συγχωρούνται. Μένουν όμως τα ίχνη τους και αυτά ταλαιπωρούν την ψυχή. Ανάλογα με τον πνευματικό αγώνα που ακολουθεί, εξαλείφονται και αυτά, οπότε κατασιγάζουν οι τύψεις και επέρχεται η ψυχική ηρεμία.
Μου γράφετε: «Όσο περισσότερο προχωρώ, τόσο περισσότερο αποκαλύπτονται μέσα μου ελαττώματα». Να λέτε : «Δόξα τω Θεώ». Γιατί αυτό είναι γνώρισμα καλής πορείας. Κινδυνεύετε μάλλον στην αντίθετη περίπτωσι, όταν εμφανίζωνται λογισμοί αυτοϊκανοποιήσεως. Τότε πρέπει να μεριμνήσετε για διόρθωσι.
Μου γράφετε ακόμη: «Μετά από κάθε καλή πράξι ακολουθεί υπερηφάνεια , ενώ μετά από κάθε κακή, απογοήτευσις». Αυτή είναι η τακτική του διαβόλου . Στην πρώτη περίπτωσι , ταπεινώστε την υπηρηφάνεια με την ανάμνησι των αμαρτιών και των ελαττωμάτων σας. Στην δεύτερη, ενθαρρυνθήτε με την πεποίθησι ότι δεν υπάρχει αμαρτία που να υπερβάλλη την ευσπλαχνία του Θεού. Η θυσία εξάλλου του Κυρίου είναι το λύτρο και το αντίτιμο όλων των αμαρτημάτων.
Και η ζήλεια; Πώς δικαιολογείται να υπάρχη; Στην πνευματική ζωή όλα είναι προσιτά σε όλους. Βλέπεις κάποιον να προηγήται πνευματικά; Κοπίασε και συ. Στην κοσμική όμως ζωή δεν είναι όλα προσιτά σε όλους και αυτό δίνει αφορμές στην ανάπτυξι ζήλειας».
«Δεν ενθυμούμαι τι μου γράφατε και τι σας απαντούσα. Φαίνεται όμως ότι προήλθε κάτι καλό και γι’ αυτό δοξάστε τον θεό! Εγώ δεν είμαι ικανός να γράφω ωφέλιμα. Υποθέτω λοιπόν ότι η καλή σας διάθεσι βοήθησε να βρήτε κάτι το χρήσιμο στα απλά μου λόγια. Είθε ο Κύριος να σας αξιώνη να έχετε πάντα καλή διάθεσι, οπότε απ’ όλα θα αντλήτε ψυχική ωφέλεια.
Να διδάσκεσθε από τα βιβλία του αγίου ιεράρχου Τύχωνος του Ζαντόνσκ. Τι μεγαλείο πνευματικής σοφίας βρίσκεται εκεί!
Είναι πολύ ωφέλιμο που διαβάζετε με όρεξι πνευματικά βιβλία. Αλλά συνήθως γράφονται πολλά. «Ενός δε έστι χρεία». Να ενωθούμε ολόψυχα με τον Κύριο και να μην απομακρυνθούμε ποτέ απ’ Αυτόν ούτε με την σκέψι ούτε με την επιθυμία.
Μιμηθήτε τον προφήτη που λέει: «Προωρώμην τον Κύριον ενώπιόν μου διαπαντός ίνα μη σαλευθώ» ( Ψαλμ. 15, 8 ) . Σκεφθήτε ότι Θεός παρακολουθεί την καρδιά σας και ελέγχει διαρκώς το περιεχόμενό της. Απ’ αυτό θα δημιουργηθή ο φόβος του Θεού , η στροφή στον εαυτό μας, η απώθησις των κακών σκέψεων και των αισθημάτων , η επαγρύπνησις στην ηθική καθαρότητα. Εάν σας αξιώση ο Κύριος να ζήτε την παρουσία Του, δεν θα χρειασθήτε διδασκαλίες. Αυτό θα σας τα διδάσκη όλα.
Εξετάζοντας τον εαυτό σας, να μετανοήτε για το παρελθόν και να φοβάστε την αδυναμία σας. Να μην χάνετε όμως την ελπίδα της σωτηρίας. Και τούτο διότι έχουμε Σωτήρα που ενδιαφέρεται και φροντίζει για κάθε πιστό. Εκείνος έθεσε τις βάσεις της σωτηρίας. Εκείνος την χαρίζει στον καθένα. Εμπιστευθήτε Τον ανεπιφύλακτα.
Γράφετε ότι θέλετε να με δήτε. Οι πύλες της μονής μας είναι για όλους ανοικτές. Οι πόρτες όμως του κελλιού μου είναι για όλους κλειστές. Γι’ αυτό δεν μπορώ να δεχθώ και δεν δέχομαι κανένα. Σας εύχομαι κάθε αγαθό από τον Κύριο».
ΑΠΑΝΘΙΣΜΑ ΕΠΙΣΤΟΛΩΝ»
Μετάφρασις από τα ρωσικά
ΕΚΔΟΣΙΣ ΕΝΔΕΚΑΤΗ
ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΟΥ
ΩΡΟΠΟΣ ΑΤΤΙΚΗΣ
2004
www.gonia.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου