Eχει ο καιρός γυρίσματα

Επηρεάζει η υγρασία τα αρθριτικά; Ή μήπως τις κρίσεις άσθματος; Πώς το κρύο «τρελαίνει» την καρδιά; Μάθετε πώς και γιατί το μετεωρολογικό δελτίο «ξυπνά» τις διάφορες παθήσεις αλλά και τι πρέπει να προσέξετε!

«Για αύριο αναμένονται βροχές. Φροντίστε, εκτός από την ομπρέλα σας να πάρετε μαζί σας και παυσίπονα για τις ημικρανίες ή για τους πόνους στις αρθρώσεις σας...». Κάπως έτσι θα μπορούσε να είναι το δελτίο καιρού του μέλλοντος ή, για την ακρίβεια, των βιομετεωρολόγων, των ερευνητών δηλαδή που ασχολούνται με τις επιπτώσεις του καιρού στην υγεία μας.

Βιομετεωρολογία; Τι είναι αυτό;
Η υγρή ατμόσφαιρα και η απότομη πτώση της βαρομετρικής πίεσης επηρεάζουν την ψυχική και σωματική μας υγεία. Σύμφωνα με έρευνες, ο υγρός καιρός σχετίζεται με ενοχλήσεις στις αρθρώσεις, κρίσεις άσθματος, ρινίτιδες, ημικρανίες, καρδιακά επεισόδια και κατάθλιψη.

Η βιομετεωρολογία είναι η επιστήμη που εξετάζει τις καιρικές συνθήκες και τις επιπτώσεις τους στην υγεία και στηρίζεται στους «δείκτες δυσφορίας» που προκαλούν οι ατμοσφαιρικές αλλαγές στις ομάδες του πληθυσμού.

Ο μουντός, βροχερός καιρός φέρνει κακοκεφιά και συχνά τάση υπερφαγίας και επιθυμία για γλυκά. Όσο για τα παιδιά, γίνονται πιο απείθαρχα, ενώ στα σχολικά διαγωνίσματα η απόδοσή τους είναι χαμηλή.

Πότε ο υγρός καιρός απειλεί την καρδιά μας;
Την περίοδο του χειμώνα που υπάρχει αυξημένη υγρασία, ο μέσος ημερήσιος αριθμός θανάτων από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου είναι περίπου 32% μεγαλύτερος σε σχέση με το καλοκαίρι. Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξαν ειδικοί της Α΄ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών ((Ιπποκράτειο Νοσοκομείο), έπειτα από μελέτη, υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Καρδιολογίας Χριστόδουλου Στεφανάδη και του επιμελητή Πολυχρόνη Δηλ αβέρη.

Η μελέτη βασίζεται σε στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας για τους θανάτους από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου στην Αττική το 2001 και σε ημερήσιες αναφορές της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας για την ατμοσφαιρική θερμοκρασία, υγρασία και πίεση. Τα στοιχεία, που αφορούν και καρδιακά επεισόδια σε περιοχές της υπόλοιπης Ελλάδας, έδειξαν ακόμα ότι οι θάνατοι το μήνα Δεκέμβριο ήταν κατά μέσο όρο διπλάσιοι από το μήνα Ιούνιο, ενώ οι άντρες αντιπροσώπευαν το 86% εκείνων που απεβίωσαν και ήταν νεότεροι των 50 ετών, ενώ μεταξύ των άνω των 70 το 47,5% ήταν γυναίκες.

Πώς να προφυλαχτείτε: Αν αντιμετωπίζετε κάποιο καρδιολογικό πρόβλημα, έχετε υπέρταση ή υποφέρετε από κακή κυκλοφορία στα άκρα, καλό είναι τις μέρες με έντονη υγρασία να βρίσκεστε σε ζεστό περιβάλλον, αποφεύγοντας τις άσκοπες βόλτες. Ειδικά τους μήνες του χειμώνα χρειάζεται ενίσχυση της φαρμακευτική σας αγωγής και τακτικός ιατρικός έλεγχος.

Δεν μπορώ ν’ ανασάνω
Οι απότομες αλλαγές του καιρού, και κυρίως η αύξηση της υγρασίας, φαίνεται ότι επιδεινώνουν την υγεία ατόμων με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα, όπως το βρογχικό άσθμα. Μπορεί, όμως, να γίνουν αφορμή να ανακαλύψετε μια ευαισθησία του αναπνευστικού σας συστήματος. Αν, για παράδειγμα, βγείτε από ζεστό περιβάλλον στην υγρή ατμόσφαιρα και σας πιάσει ξερόβηχας, ο οποίος θα σταματήσει αργότερα, αλλά θα επανέλθει την επόμενη μέρα, τότε αυτό μπορεί να είναι ένδειξη ήπιου άσθματος ή υπερευαισθησίας του αναπνευστικού.

Σύμφωνα με έρευνες της Ελληνικής και Ευρωπαϊκής Εταιρείας Αλλεργιολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας, η έντονη υγρασία συμβάλλει και στην επιδείνωση της αλλεργικής ρινίτιδας, αφού προκαλεί μορφολογικές αλλοιώσεις στους κόκκους της γύρης. Στα αναπνευστικά προβλήματα συμβάλλουν επίσης και οι μύκητες (εσωτερικών και εξωτερικών χώρων), που αναπτύσσονται από την υγρασία .

Πώς να προφυλαχτείτε: Αποφεύγετε τη σωματική άσκηση σε υπαίθριους χώρους με υγρό καιρό, αν αντιμετωπίζετε αναπνευστικά προβλήματα, γιατί ο υγρός αέρας μπορεί να επιδεινώσει την κατάστασή σας. Επίσης, αν πάσχετε από άσθμα και ζείτε σε περιοχή με αυξημένη υγρασία, συμβουλευτείτε το γιατρό σας μήπως πρέπει να αυξήσετε τη δόση της φαρμακευτικής αγωγής σας, ώστε να προλάβετε την εκδήλωση ασθματικής κρίσης.

Μου «ξύπνησε» ένα παλιό κάταγμα!
Οι ρευματοπαθείς με πόνους στα άκρα, όσοι υποφέρουν από μετατραυματικές αρθρίτιδες και αρθριτικά καθώς και όσοι έχουν ένα παλιό κάταγμα ποδιού ή χεριού υποφέρουν από την υγρασία, καθώς «χτυπά» το μυϊκό σύστημα και «πλήττει» τις αρθρώσεις. Μελέτες αναφέρουν ότι όσοι ζουν σε υγρό περιβάλλον κοντά στη θάλασσα -π.χ. στα νησιά και τα παράλια του Ιονίου- συχνά εμφανίζουν εκφυλιστικές αλλοιώσεις του μυοσκελετικού συστήματος (άλατα).

«Τις αλλοιώσεις αυτές», όπως επισημαίνει ο κ. Δημήτριος Κασίμος, ρευματολόγος, πρόεδρος της ΕΛΕΑΝΑ (Ελληνική Εταιρεία Αντιρρευματικού Αγώνα), «μερικοί τις παρουσιάζουν και στα 30 τους, γι’ αυτό αρκετοί νέοι άνθρωποι, όταν ο καιρός αλλάζει, παραπονιούνται για πόνους στα χέρια και στα πόδια.

Έτσι, παρόλο που ο ακριβής μηχανισμός της σχέσης υγρασίας και αρθροπαθειών δεν είναι ακόμη γνωστός, φαίνεται να επηρεάζεται μια ομάδα υποδοχέων στις αρθρώσεις, οι οποίοι διεγείρουν την παραγωγή ουσιών που προκαλούν φλεγμονή και πόνο».

Πώς να προφυλαχτείτε: Εάν οι αρθρώσεις σας πονάνε μόνο κατά τις περιόδους με έντονη υγρασία, η ήπια συστηματική άσκηση (κολύμπι, τζόγκινγκ, ποδήλατο) μπορεί να βελτιώσει το μυϊκό σας σύστημα και να κάνει το σκελετό σας ανθεκτικότερο. Ευεργετική δράση στις αρθρώσεις έχει και το μουρουνόλαδο (από το συκώτι της μουρούνας ή άλλων συγγενικών ψαριών, όπως ο μπακαλιάρος), που είναι πλούσιο σε βιταμίνες Α, D και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, καθώς και μια ισορροπημένη διατροφή, πλούσια σε λαχανικά, φρούτα, ελαιόλαδο κ.ά.

Το κεφάλι μου «πάει να σπάσει»!
Μια νέα μελέτη έρχεται να επιβεβαιώσει αυτό που πολλοί γνωρίζουν από την εμπειρία τους: οι αλλαγές του καιρού, και ειδικά η αυξημένη υγρασία, φέρνουν πονοκέφαλο. Η έρευνα, που έγινε από την Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και το Ιατρικό Κέντρο «Μπεθ Ίσραελ» στις ΗΠΑ, με επικεφαλής το δρ Κένεθ Μουκαμάλ, δείχνει ότι οι υψηλές θερμοκρασίες και η χαμηλή βαρομετρική πίεση μπορούν να αυξήσουν σημαντικά τον κίνδυνο για εμφάνιση πονοκεφάλου, ενώ η μόλυνση του αέρα, αν και έχει άλλες συνέπειες στην υγεία, τουλάχιστον δεν έχει τέτοια αρνητική επίδραση. Επίσης, και στη χώρα μας έχει βρεθεί ότι στις βόρειες και υγρές περιοχές περισσότερα άτομα παραπονιούνται για κεφαλαλγίες απ’ ό,τι σε περιοχές με λιγότερη υγρασία (π.χ. στην Πελοπόννησο).

Πώς να προφυλαχτείτε: Ο υγρός καιρός μπορεί να δημιουργήσει κρίσεις ημικρανίας και σε άτομα που δεν αντιμετωπίζουν τέτοιο πρόβλημα. Το πρώτο βήμα, λοιπόν, είναι να περιορίσετε τις εξόδους. Επίσης, να αερίζετε το υπνοδωμάτιό σας και, αν έχετε κλιματιστικό, να καθαρίζετε συχνά τα φίλτρα του.

Με πιάνουν οι ευαισθησίες μου
Πολυετής έρευνα της ψυχολόγου Μαρί Έντερς Σλέγκερ, καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, έδειξε ότι o μουντός, βροχερός και υγρός καιρός, σε ποσοστό περίπου 20% του γυναικείου πληθυσμού και 6% του αντρικού, φέρνει θλίψη, κακοκεφιά, αναποφασιστικότητα, υπερευαισθησία, αδυναμία συγκέντρωσης, υπνηλία και γενικώς καταβολή δυνάμεων. Τα παραπάνω συμπτώματα συχνά συνυπάρχουν με τάσεις υπερφαγίας και κυρίως επιθυμία για γλυκά. Επίσης, έρευνες έδειξαν ότι οι μέρες με υψηλές θερμοκρασίες και υγρασία αποτελούν «μαρτύριο» για τους δασκάλους, εξαιτίας της νευρικότητας και της απειθαρχίας των μαθητών καθώς και των χαμηλών τους επιδόσεων στα διαγωνίσματα.

Πώς να προφυλαχτείτε: Μια διατροφή πλούσια σε υδατάνθρακες (δημητριακά, πατάτες, ψωμί ολικής αλέσεως, όσπρια, μαύρο ρύζι, μακαρόνια) και βιταμίνη C (που αφθονεί σε φρούτα και λαχανικά) βοηθά, γιατί έχει την ιδιότητα να ισορροπεί το νευρικό σύστημα. Η σοκολάτα θεωρείται, επίσης, φυσικό «ηρεμιστικό», γιατί περιέχει βιταμίνες Β, μαγνήσιο και σίδηρο, δηλαδή βιταμίνες και μέταλλα που βοηθούν την ισορροπία του νευροφυτικού συστήματος, ενώ το λίπος και η ζάχαρη που περιέχει αυξάνουν τα επίπεδα σεροτονίνης και ενδορφινών στον εγκέφαλο, παρέχοντας στον οργανισμό ψυχική ευφορία.

Βρείτε τον προσωπικό σας δείκτη δυσφορίας...

Οι επιστήμονες σας βοηθούν να ανακαλύψετε το γενικό και προσωπικό σας δείκτη δυσφορίας στο www.airquality.gr

Σας ταλαιπώρησε η ζέστη και η υγρασία των τελευταίων ημερών; Νιώθετε ότι δυσκολεύεστε να αναπνεύσετε ή νιώθετε ράκος ύστερα από μια βόλτα; Πρόσφατα, ο καθηγητής του Εργαστηρίου Θερμοφυσικών Ιδιοτήτων του τμήματος Χημικών Μηχανικών του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Μάρκος Ασσαέλ και ο ερευνητής Κωνσταντίνος Κακόσιμος έφτιαξαν μια ιστοσελίδα, στην οποία ο κάθε χρήστης μπορεί να βρει τον προσωπικό του δείκτη δυσφορίας! Αν, λοιπόν, θέλετε να ξέρετε τι θα αντιμετωπίσετε βγαίνοντας από το σπίτι σας (ειδικά τις ημέρες με αυξημένη υγρασία), κάντε μια επίσκεψη στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.airquality.gr. και οργανώστε ανάλογα τις δραστηριότητες της ημέρας σας.

Όπως επισημαίνει ο κ Ασσαέλ: «Για τις ευπαθείς ομάδες όπως οι ηλικιωμένοι, για ανθρώπους με πνευμονικές παθήσεις, αθλητές, εργαζόμενους σε εξωτερικούς χώρους και γενικά για όσους επηρεάζονται άμεσα από τις περιβαλλοντικές συνθήκες, η ενημέρωση μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη αλλά και σωτήρια. Ο επισκέπτης της ιστοσελίδας μπορεί πολύ εύκολα να πληροφορηθεί το γενικό (DI) και τον προσωπικό δείκτη δυσφορίας (PMV).

Ο γενικός δείκτης δυσφορίας διαμορφώνεται ανάλογα με τη θερμοκρασία, την υγρασία και την ταχύτητα του αέρα, στοιχεία που συλλέγονται από τους περίπου διακόσιους ιδιωτικούς σταθμούς που υπάρχουν σε πόλεις της Ελλάδας και διαθέτουν τα δεδομένα τους στο Διαδίκτυο.

Η ιδανική θερμοκρασία σε ένα χώρο πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 18-23°C και η υγρασία μεταξύ 40-60%. Για να μετρήσετε την υγρασία, χρησιμοποιήστε υγρόμετρο, ενώ για να τη ρυθμίσετε, χρησιμοποιήσετε αφυγραντή ή το κλιματιστικό σας, αν διαθέτει αυτή τη λειτουργία.

ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ

www.ethnos.gr