Πως θα αποκτήσω την κατάνυξη;

Κάποιος αδελφός ρώτησε τον αββά Σιλουανό: -

Τι να κάνω, αββά; Πως θα αποκτήσω την κατάνυξη; Πολύ ενοχλούμε απο την πνευματική αδράνεια, τον ύπνο και τη νύστα. Και όταν σηκώνομαι από τον ύπνο, παλεύω πολύ με την ψαλμωδία, αλλά δεν μπορώ να νικήσω τη νύστα και δεν λέγω ψαλμό χωρίς μελωδία.

Κι ο γέροντας του αποκρίθηκε:
- Παιδί μου, το να ψάλλεις ψαλμούς με μελωδία πρώτα-πρώτα αποτελεί υπερηφάνεια · γιατί σου υποβάλλει την ιδέα οτι· εγώ ψάλλω, ο αδελφός δεν ψάλλει· και δεύτερο σου σκληραίνει την καρδιά και δεν σε αφήνει να αισθανθείς κατάνυξη. Εάν λοιπόν θέλεις κατάνυξη άφησε το ψάλσιμο. Και όταν στέκεσαι προσευχόμενος, να ερευνά ο νούς σου τη δύναμη του στίχου και να αναλογίζεσαι οτι βρίσκεσαι μπροστά στο Θεό που γνωρίζει τις σκέψεις και τις επιθυμίες του ανθρώπου. Όταν σηκωθείς από τον ύπνο, πριν απ' όλα να δοξάσεις τον Θεό, ύστερα απάγγειλε το Σύμβολο της Πίστεως και το "Πάτερ ημών" και τότε άρχισε τον κανόνα σου χωρίς βιασύνη, στενάζοντας και ενθυμούμενος τις αμαρτίες σου και την κόλαση στην οποία πρόκειται να βασανίζεσαι.

Λέγει ο αδελφός:
- Εγώ αββά, από τότε που άρχισα να μονάζω, ψάλλω την ακολουθία του κανόνα των ωρών σύμφωνα με την Οκτάηχο.

Αποκρίθηκε ο γέροντας:
- Γι' αυτό ακριβώς φεύγουν από σένα η κατάνυξη και το πένθος. Θυμήσου τους μεγάλους πατέρες, πως, παρόλο που ήταν αμόρφωτοι και δεν γνώριζαν ούτε ήχους ούτε τροπάρια παρά μόνο λίγους ψαλμούς, έλαμψαν σαν αστέρες στον κόσμο. Τέτοιοι ήταν ο αββάς Παύλος ο απλός, ο αββάς Παμβώ, ο αββάς Απολλώ και οι λοιποί θεοφόροι πατέρες, οι οποίοι και νεκρούς ανέστησαν και μεγάλα θαύματα έκαναν και την εξουσία εναντίων των δαιμόνων είχαν λάβει από το Θεό όχι με τα ψαλσίματα, τα τροπάρια και τις μελωδίες, αλλά με την προσευχή που γίνεται με συντετριμένη καρδία και με τη νηστεία. Με αυτά παραμένει αδιαλείπτως ο φόβος του Θεού μέσα στην καρδία και δυναμώνει το πένθος, που καθαρίζει τον άνθρωπο από κάθε αμαρτία και κάνει το νου καθαρότερο από το χιόνι. Γιατί η ομορφιά του ψαλσίματος δεν σώζει τον άνθρωπο, αλλά ο φόβος του Θεού και η τήρηση των εντολών του Χριστού τον σώζουν. Το ψάλσιμο όμως πολλούς κατέβασε στα τρίσβαθα της γής, όχι μόνο κοσμικούς αλλά και ιερείς, γιατί αδυνάτισε τον χαρακτήρα τους και τους γκρέμισε στην πορνεία και σε άλλα αισχρά πάθη. Το ψάλσιμο λοιπόν είναι για τους κοσμικούς, γι' αυτό και ο λαός μαζεύεται στις εκκλησίες. Σκέψου, παιδί μου, πόσα αγγελικά τάγματα υπάρχουν στον ουρανό και για κανένα από αυτά δεν λέγει η Γραφή οτι ψάλλουν σύμφωνα με την Οκτάηχο, αλλά οτι το ένα τάγμα ψάλλει ακαταπαύστως το "Αλληλούϊα", άλλο το "Άγιος, Άγιος, Άγιος Κύριος Σαβαώθ" και άλλο "Ευλογημένη η δόξα Κυρίου εκ του τόπου και εκ του οίκου αυτού". Εσύ λοιπόν, παιδί μου, να μιμηθείς τους πατέρες, εάν θέλεις στις προσευχές σου ν' αποκτήσεις κατάνυξη, φυλάγοντας το νου σου όσο μπορείς συγκεντρωμένο και μακριά από ρεμβασμούς. Αγάπησε την ταπείνωση του Χριστού και πρόσεχε τον εαυτό σου περιφρουρώντας το νου σου την ώρα της προσευχής. Και όπου βρεθείς, μη προβληθείς ως σοφός και δάσκαλος, αλλά ως αμόρφωτος και μαθητής, και ο Θεός θα σου χαρίσει την κατάνυξη.

Σιναίτικο Γεροντικό

www.gonia.gr