Πως αντιμετωπίζεται η χρόνια αϋπνία;

Η αϋπνία αποτελεί πλέον συνηθισμένο πρόβλημα. Στις δυτικές κοινωνίες, ένας στους τρεις ενηλίκους αναφέρει δυσκολίες στον ύπνο, εκ των οποίων περίπου το 20% αντιμετωπίζει χρόνια μορφή αϋπνίας.

Οι σύγχρονες παρεμβάσεις στην αϋπνία συμπεριλαμβάνουν:

1. Εκπαίδευση στην υγιεινή του ύπνου η οποία, σύμφωνα με τον δρ Ρeter Ηauri (1977), σημαίνει ότι:

* Μην προσπαθείτε να κοιμηθείτε, καθότι η ενεργητική προσπάθεια αυξάνει τη διέγερση του οργανισμού και μειώνει την πιθανότητα του ύπνου.
* Ξαπλώνετε στο κρεβάτι μόνο όταν νυστάζετε.
* Χρησιμοποιείτε το κρεβάτι αποκλειστικά και μόνο για τον ύπνο και όχι για άλλες δραστηριότητες, π.χ. εργασιακές.
* Απομακρύνετε την πίεση του χρόνου, μετακινώντας το ρολόι σας σε άλλο δωμάτιο.
* Ασκείστε αργά το μεσημέρι ή νωρίς το απόγευμα και όχι αργότερα.
* Αποφύγετε τη χρήση διεγερτικών και οινοπνευματωδών.
* Τρώτε ένα ελαφρύ σνακ πριν από τον ύπνο, έχει κατασταλτικές ιδιότητες.
* Σταθεροποιήσετε την ώρα που κοιμάστε και την ώρα που ξυπνάτε, ανεξαρτήτως από το πόσο καλά νιώθετε ότι κοιμηθήκατε.

2. Γνωσιακή- συμπεριφορική θεραπεία. Στόχοι της θεραπείας αυτής είναι ο εντοπισμός και η βαθύτερη αλλαγή των λανθασμένων πεποιθήσεων του πάσχοντος για τον ύπνο (π.χ. ο νοσηρός έλεγχος της ποσότητας και της ποιότητας του ύπνου) και η αντικατάστασή τους με υγιείς πεποιθήσεις, που προωθούν μια ευνοϊκότερη προσαρμογή του.

Παραδείγματα τεχνικών είναι ο περιορισμός του ύπνου, δηλαδή η μείωση του συνολικού χρόνου ύπνου ως μέσον επίτευξης της αύξησης των περιόδων του βαθέος ύπνου και της μείωσης των ενδιάμεσων αφυπνίσεων.

Άλλη παρέμβαση είναι η «παράδοξη πρόθεση».Η αγχώδης προσδοκία ότι δεν θα καταφέρει κάποιος να κοιμηθεί αντικαθίσταται με επιδίωξη, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε μερική αποκατάσταση του φυσιολογικού ύπνου.

Η γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία συνήθως εφαρμόζεται 4- 8 φορές, σε εβδομαδιαίες συνεδρίες διάρκειας 60-90 λεπτών, παρότι πρέπει να παρατείνεται αν τα συμπτώματα επιμένουν. Έρευνες αποτελεσματικότητας δείχνουν ότι η θεραπευτική βελτίωση διατηρείται στα δύο έτη μετά τη λήξη της θεραπείας.

3. Φαρμακευτική αγωγή με υπναγωγά- κατασταλτικά, αντικαταθλιπτικά ή βενζοδιαζεπίνες. Η χρήση των παραπάνω ωστόσο, πρέπει να ελέγχεται και να παρακολουθείται αυστηρά από ψυχίατρο, προκειμένου να αποφευχθούν οι παρενέργειες και τα ενδεχόμενα συμπτώματα εξάρτησης.

www.zougla.gr