Είναι σε όλους μας γνωστό ότι τα μωρά που γεννιούνται πρόωρα θα χρειαστούν περισσότερη υποστήριξη κατά τη γέννα και για αρκετές εβδομάδες μετά. Επιπλέον, γνωρίζουμε ότι έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αναπτύξουν επιπλοκές από ζωτικά όργανα, όπως τα πνευμόνια, τον εγκέφαλο και το έντερο. Αυτό που προβληματίζει ιδιαίτερα για το μακροπρόθεσμο μέλλον είναι ότι ορισμένα από τα πολύ πρόωρα μωρά μπορεί να εκδηλώσουν μόνιμα ψυχοκινητικά προβλήματα, όπως εγκεφαλική παράλυση και χαμηλή νοημοσύνη.
Η συχνότητα σοβαρών επιπλοκών είναι μεγαλύτερη όσο πιο πρόωρο είναι το μωρό τη στιγμή που γεννιέται. Επί του παρόντος, εξαιρετικά πρόωρα θεωρούνται τα μωρά που γεννιούνται μεταξύ 24-28 εβδομάδων εγκυμοσύνης (από τις συνολικά 40 εβδομάδες μιας ολοκληρωμένης κύησης). Το κατώτερο όριο των 24 εβδομάδων καλείται και «όριο της βιωσιμότητας», αφού περίπου 50% των μωρών που θα γεννηθούν σε αυτές τις εβδομάδες θα επιζήσει. Βέβαια, από τα μισά μωρά που θα επιβιώσουν, αρκετά θα αναπτύξουν κάποια από τις παραπάνω επιπλοκές και, πολύ πιθανόν, θα αποκτήσουν μόνιμα νευρολογικά προβλήματα.
Το όριο της βιωσιμότητας έχει ελαττωθεί προοδευτικά με την πάροδο του χρόνου. Μέχρι το 1992, ως όριο βιωσιμότητας θεωρούνταν η πλήρωση 28 εβδομάδων κύησης. Η βελτίωση της ιατρικής φροντίδας, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη προηγμένων μεθόδων υψηλής τεχνολογίας για την υποστήριξη των πολύ πρόωρων νεογνών, κατέβασε αυτό το όριο στις 24 εβδομάδες.
Ποια είναι η πρακτική σημασία του ορίου βιωσιμότητας; Το όριο βιωσιμότητας καθορίζει τις πιθανότητες επιβίωσης ενός πρόωρου μωρού και, επακόλουθα, τις μεθόδους αναζωογόνησης που θα χρησιμοποιήσει ο νεογνολόγος (παιδίατρος) που παρίσταται στη γέννα. Προς το παρόν, οι περισσότεροι νεογνολόγοι θα χρησιμοποιήσουν πολύ εντατική αναζωογόνηση σε μωρά 25 εβδομάδων και άνω, αφού αυτά έχουν πολύ καλές πιθανότητες επιβίωσης (80% και άνω).
Επίσης, οι περισσότεροι νεογνολόγοι δεν θα αναζωογονήσουν εντατικά ένα μωρό 23-24 εβδομάδων, αφού τα περισσότερα από αυτά δεν θα επιβιώσουν, ενώ λιγότερο από 1% θα ζήσει χωρίς σοβαρά νευρολογικά προβλήματα. Στις 24-25 εβδομάδες, οι περισσότεροι νεογνολόγοι θα περιμένουν να δουν σε πόσο καλή κατάσταση γεννιέται το μωρό, ώστε να προσφέρουν εντατική υποστήριξη μόνο σε εκείνα που φαίνονται ότι πηγαίνουν καλά. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι γιατροί συχνά λαμβάνουν υπ' όψιν και τις επιθυμίες των γονέων.
Με την πρόοδο της επιστήμης υπάρχει μια τάση να κατέβει το όριο της βιωσιμότητας στις 23 εβδομάδες, με τη λογική ότι η επιβίωση των εξαιρετικά πρόωρων μωρών βελτιώνεται συνεχώς. Παρ' όλα αυτά, η μακροπρόθεσμη υγεία σε επίπεδο μόνιμης αναπηρίας παραμένει ακόμη πολύ υψηλή στα μωρά 23-24 εβδομάδων και φαίνεται ότι δεν δικαιολογεί, σε αυτή τουλάχιστον τη φάση, τη μετακίνηση του ορίου βιωσιμότητας. Αν κάτι τέτοιο συμβεί στο κοντινό μέλλον, οι νεογνολόγοι θα λειτουργούν με ακόμη μεγαλύτερη πίεση να αναζωογονούν μωρά τα οποία είναι απίθανο να μεγαλώσουν ζώντας μια σχετικά φυσιολογική ζωή.
Το κείμενο επιμελήθηκε και υπογράφει ο Δρ. ΘΑΝΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ MD(London) MRCOG FHEA
Μαιευτήρας Χειρ. Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Λονδίνου
Η συχνότητα σοβαρών επιπλοκών είναι μεγαλύτερη όσο πιο πρόωρο είναι το μωρό τη στιγμή που γεννιέται. Επί του παρόντος, εξαιρετικά πρόωρα θεωρούνται τα μωρά που γεννιούνται μεταξύ 24-28 εβδομάδων εγκυμοσύνης (από τις συνολικά 40 εβδομάδες μιας ολοκληρωμένης κύησης). Το κατώτερο όριο των 24 εβδομάδων καλείται και «όριο της βιωσιμότητας», αφού περίπου 50% των μωρών που θα γεννηθούν σε αυτές τις εβδομάδες θα επιζήσει. Βέβαια, από τα μισά μωρά που θα επιβιώσουν, αρκετά θα αναπτύξουν κάποια από τις παραπάνω επιπλοκές και, πολύ πιθανόν, θα αποκτήσουν μόνιμα νευρολογικά προβλήματα.
Το όριο της βιωσιμότητας έχει ελαττωθεί προοδευτικά με την πάροδο του χρόνου. Μέχρι το 1992, ως όριο βιωσιμότητας θεωρούνταν η πλήρωση 28 εβδομάδων κύησης. Η βελτίωση της ιατρικής φροντίδας, σε συνδυασμό με την ανάπτυξη προηγμένων μεθόδων υψηλής τεχνολογίας για την υποστήριξη των πολύ πρόωρων νεογνών, κατέβασε αυτό το όριο στις 24 εβδομάδες.
Ποια είναι η πρακτική σημασία του ορίου βιωσιμότητας; Το όριο βιωσιμότητας καθορίζει τις πιθανότητες επιβίωσης ενός πρόωρου μωρού και, επακόλουθα, τις μεθόδους αναζωογόνησης που θα χρησιμοποιήσει ο νεογνολόγος (παιδίατρος) που παρίσταται στη γέννα. Προς το παρόν, οι περισσότεροι νεογνολόγοι θα χρησιμοποιήσουν πολύ εντατική αναζωογόνηση σε μωρά 25 εβδομάδων και άνω, αφού αυτά έχουν πολύ καλές πιθανότητες επιβίωσης (80% και άνω).
Επίσης, οι περισσότεροι νεογνολόγοι δεν θα αναζωογονήσουν εντατικά ένα μωρό 23-24 εβδομάδων, αφού τα περισσότερα από αυτά δεν θα επιβιώσουν, ενώ λιγότερο από 1% θα ζήσει χωρίς σοβαρά νευρολογικά προβλήματα. Στις 24-25 εβδομάδες, οι περισσότεροι νεογνολόγοι θα περιμένουν να δουν σε πόσο καλή κατάσταση γεννιέται το μωρό, ώστε να προσφέρουν εντατική υποστήριξη μόνο σε εκείνα που φαίνονται ότι πηγαίνουν καλά. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι γιατροί συχνά λαμβάνουν υπ' όψιν και τις επιθυμίες των γονέων.
Με την πρόοδο της επιστήμης υπάρχει μια τάση να κατέβει το όριο της βιωσιμότητας στις 23 εβδομάδες, με τη λογική ότι η επιβίωση των εξαιρετικά πρόωρων μωρών βελτιώνεται συνεχώς. Παρ' όλα αυτά, η μακροπρόθεσμη υγεία σε επίπεδο μόνιμης αναπηρίας παραμένει ακόμη πολύ υψηλή στα μωρά 23-24 εβδομάδων και φαίνεται ότι δεν δικαιολογεί, σε αυτή τουλάχιστον τη φάση, τη μετακίνηση του ορίου βιωσιμότητας. Αν κάτι τέτοιο συμβεί στο κοντινό μέλλον, οι νεογνολόγοι θα λειτουργούν με ακόμη μεγαλύτερη πίεση να αναζωογονούν μωρά τα οποία είναι απίθανο να μεγαλώσουν ζώντας μια σχετικά φυσιολογική ζωή.
Το κείμενο επιμελήθηκε και υπογράφει ο Δρ. ΘΑΝΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΟΥ MD(London) MRCOG FHEA
Μαιευτήρας Χειρ. Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Λονδίνου
www.zougla.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου