Ὁ ξεπεσμένος Δερβίσης

Παπαδιαμάντης Ἀλέξανδρος

Δύο, τρεῖς, πέντε, δέκα σταλαγμοί.

Ὅμοιοι μὲ τὸ μονότονον βῆμα τοῦ ἀγρύπνου ναύτου φρουροῦ εἰς τὴν κουβέρταν. Πλέει εἰς μαῦρα πέλαγα καὶ βλέπει οὐρανὸν καὶ θάλασσαν ἀγρίως χορεύουσαν, καὶ τυλιγμένος εἰς τὴν καπόταν του διασχίζει ἀκαριαίως τὸ σκότος μὲ τὴν ἐξανάπτουσαν καὶ ὑποσβήνουσαν λαμπυρίδα τοῦ τσιγάρου του.

Οἱ πετεινοὶ δὲν εἶχαν λαλήσει τὸ τρίτον λάλημα. Ἴσως εἶχαν τρομάξει ἀπὸ τὴν βαθεῖαν, θρηνώδη φωνὴν τοῦ σαλεπτσῆ, ὅστις εἶχεν ἀρχίσει τὸ φθινόπωρον, νύκτα βαθιά, νὰ κράζει. Ἦτο ὡς κρωγμὸς ἀγνώστου ὀρνέου, τὸ ὁποῖον εἶχε χάσει τὸν ἀέρα του, καὶ εἶχεν ἐνσκήψει μέσα εἰς τὴν πόλιν, κι ἐζήτει ἁρπάγματα νὰ σπαράξῃ.

— Ζεστὸ ! Βράζει ! …

Ἔβραζεν, ἔβραζε, ἡ νύκτα βαθιά. Ζεστὸν τὸ σαλέπι, πολὺ ζεστότερον τὸ στρῶμα. Μόνον ἡ φωνὴ τοῦ σαλεπτσῆ ἐτρόμαζε τοὺς πετεινούς.

Εἶχε βρέξει ὀλίγον, εἶτα ἠθρίασε. Σταλαγμοί, σταλαγμοὶ ἔπεφταν ἀργὰ-ἀργά, ἀπὸ τὴν ὑδρορρόην ἐντός τῆς αὐλῆς.

***

— Ἔ! καὶ ποῦ, σ’ αὐτὸν τὸν κόσμο;

Ἡ ἐπιφώνησις ἠκούσθη εἰς τὸ σκότος ἀπὸ τὸ στόμα τοῦ σαλεπτσῆ.

Τὸ παραθυρον ἔτριξε, κράκ ! ἀπὸ τὸ χαμηλὸν δωμάτιον τὸ βλέπον πρὸς τὸν δρόμον. Ἄνθρωπος προέκυψε τυλιγμένος μὲ σάλι. Ἔτεινε μέγαν κύαθον πρὸς τὸν σαλεπτσήν, ἀλλ’ οὗτος ἠργοπόρει.

Ὁ ἄνθρωπος ἔκυψε νὰ ἰδῇ.

Ὑψηλὴ μορφή, μὲ λευκὸν σαρίκι, μὲ μαύρην χλαῖναν καὶ χιτῶνα χρωματιστόν, εἶχε σταθῇ ἐνώπιον τοῦ σαλεπτσῆ.

— Ποῦ, σ’ αὐτὸν τὸν κόσμο ;

— Μποὺ ντουνιὰ τσὰρκ φιλέκ.

— Ἄσκ ὀλσούν … ὑπεψιθύρισεν ὁ σαλεπτσής.

Δὲν εἶχε γνωρίσει τὸν ἄνθρωπον, ἀλλὰ τὸ ἔνδυμα. Κάθε ἄλλος θὰ τὸν ἐξελάμβανε ὡς φάντασμα. Ἀλλ’ αὐτὸς δὲν ἐπτοήθη. Ἦτο ἀπ’ ἐκεῖνα τὰ χώματα.

***

Εἶχεν ἀναφανῇ. Πότε; Πρὸ ἡμερῶν, πρὸ ἑβδομάδων. Πόθεν; Ἀπὸ τὴν Ρούμελην, ἀπὸ τὴν Ἀνατολήν, ἀπὸ τὴν Σταμπούλ. Πῶς; Ἐκ ποίας ἀφορμῆς; Ποῖος;

Ἦτον Δερβίσης; Ἦτον βεκτασής, χόντζας, ἰμάμης; Ἦτον οὐλεμάς, διαβασμένος; Ὑψηλός, μελαψός, συμπαθής, γλυκύς, ἄγριος. Μὲ τὸ σαρίκι του, μὲ τὸν τσουμπέν του, μὲ τὸν δουλαμάν του.

Ἦτο εἰς εὔνοιαν, εἰς δυσμένειαν; Εἶχεν ἀκμάσει, εἶχεν ἐκπέσει, εἶχεν ἐξορισθῇ; Μποὺ ντουνιὰ τσὰρκ φιλέκ. Αὐτὸς ὁ κόσμος εἶναι σφαῖρα καὶ γυρίζει.

Ἐκείνην τὴν βραδιὰν τὸν εἶχε προσκαλέσει μία παρέα. Ἑπτὰ ἢ ὀκτὼ φίλοι ἀχώριστοι. Ἀγαποῦσαν τὴν ζωήν, τὰ νιᾶτα. Ὁ ἕνας ἀπ’ αὐτοὺς ἔβαλλε γιουβέτσι κάθε βράδυ. Οἱ ἄλλοι ἔτρωγαν.

Ἦτον λοταρτζὴς κι ἐκέρδιζε δέκα ἢ δεκαπέντε δραχμὰς τὴν ἡμέραν. Τί νὰ τὰς κάμει; Τοὺς ἔβαλλε γιουβέτσι καὶ τοὺς ἐφίλευε. Ἦσαν λοτοφάγοι, μὲ ὀμικρὸν καὶ μὲ ὠμέγα.

Ἀγαποῦσαν τὰ τραγούδια, τὰ ὄργανα. Ὁ Δερβίσης δὲν ἔπινε κρασί, ἔπινε μαστίχαν. Δερβισάδες ἦσαν κι αὐτοί. Τοῦ εἶπαν νὰ τραγουδήσῃ. Ἐτραγούδησε. Τοῦ εἶπαν νὰ παίξῃ τὸ νάϊ. Ἔπαιξε.

Δὲν τοὺς ἤρεσε. Ὤ, αὐτὸς δὲν ἦτον ἀμανές.

Δὲν ἦτον, ὅπως τὸν ἤξευραν αὐτοί. Ἀλλ’ ὁ Δερβίσης τοὺς ἔλεγε τὸν καθ’ αὑτὸ ἀμανέν.

***

Ἐπανῆλθεν εἰς τὸ καφενεῖον. Τὸ καφενεῖον ἀντικρύ τοῦ Θησείου. Ἡ ταβέρνα δίπλα εἰς τὸ καφενεῖον. Καὶ τὰ δύο ἀντικρύ τοῦ παλαιοῦ σταθμοῦ Α. Π. Παραπέρα ἀπὸ τὸ καφενεῖον, ἡ σῆραγξ ἐσκάπτετο, εἶχε σκαφῇ. Φθινόπωρον τῆς χρονιᾶς ἐκείνης.

Ὁ Δερβίσης ἐκάθητο ἐκεῖ κ’ ἔπινε μαστίχαν, ὅποιος τὸν ἐκερνοῦσε. Μὲ τὸ σαρίκι του, μὲ τὰ κατσαρὰ ψαρὰ γένειά του, μὲ τὸ τσιμπούκι του. Ἄνω τῶν 50 ἐτῶν ἡλικίας.

***

Ἐκεῖ διενυκτέρευεν ἀπὸ ἡμερῶν. Ἄστεγος, ἀνέστιος, φερέοικος. Τὸ μικρὸν καφενεῖον εἶχε τὴν ἄδειαν νὰ μένῃ ἀνοικτὸν ὅλην τὴν νύκτα.

Ἤρχοντο ἀπὸ τοὺς τζόγους, ἀπὸ τὰ θέατρα, θαμῶνες. Ἤρχοντο ἀπὸ τὸ λαχανοπάζαρον. Ἔπιναν ρούμι καὶ φασκόμηλον.

Ὁ Δερβίσης ἔπαιζε κάποτε τὸ νάϊ. Ὁ κλήτωρ ὁ ἀστυνομικὸς διεσκέδαζεν. Ἀγαποῦσε ν’ ἀκούῃ.

Καλὸς ἄνθρωπος. Πρὸ ἐτῶν, ὅταν πρωτοδιωρίσθη, ἦτον γεμᾶτος ζῆλον.

Ἅμα εἶδε καυγάν, ἔτρεξεν ἀμέσως νὰ τοὺς χωρίσῃ. Εἷς παλαιὸς συνάδελφός του τὸν ὤκτειρεν.

— Ὅταν βλέπεις καυγά, νὰ τρέχῃς ἀπὸ τὸ πλαγινὸ σοκάκι, ν’ ἀργοπορῇς, ὥς ποὺ νὰ περάσῃ ἡ φούρια, καὶ τότε νὰ παρουσιάζεσαι.

Καὶ ἄλλην συμβουλὴν τοῦ ἔδωκε :

— Στὸν καυγά, πάντοτε νὰ βλέπῃς ποιὸς εἶναι δυνατώτερος καὶ νὰ φυλάγεσαι. Νὰ μαλώνῃς τὸν πιὸ ἀδύνατον, νὰ τοῦ τραβᾷς κι ἕνα χαστούκι, καὶ νὰ ἐπαναφέρῃς τὴν τάξιν. Ἔτσι θὰ βγαίνῃς λάδι.

Καὶ ἀκόμη :

— Κάθε καινούργιος ἀνώτερος ποὺ διορίζεται τὴν πρώτη μέρα εἶναι γεμάτος αὐστηρότητα. Τὸ κάνει γιὰ νὰ τοὺς πάρῃ τὸν ἀέρα. Τὴν δεύτερη μέρα κρυώνει, καὶ τὴν τρίτη μέρα παραδίνεται. Ἐσὺ νὰ συμμορφώνεσαι σύμφωνα μὲ τὸν προϊστάμενον, καὶ νὰ παραπανίζῃς μάλιστα, αὐτὲς τὲς τρεῖς μέρες.

Πολύτιμοι ὑποθῆκαι.

***

Τὰς ἡμέρας ἐκείνας εἶχε διορισθῆ νέος ἀστυνόμος.

Διὰ νὰ δείξῃ τὸν ζῆλον του, διέταξε νὰ κλείσῃ τὸ καφενεῖον, τὴν νύκτα ἐκείνην.

Αὔριον ἢ μεθαύριον θὰ ἐπέτρεπε πάλιν νὰ μένῃ ἀνοικτόν. Ἀλλ’ ἡ νὺξ ἐκείνη εἶχε πέσει εἰς τὸν λαχνόν, ἦτο πεπρωμένη νύξ.

Ὁ καλὸς κλήτωρ, ἐνθυμεῖτο τὰς συμβουλὰς τοῦ συναδέλφου του. Ἀνάγκη νὰ βιάσῃ τὸν καφετζὴν νὰ κλείσῃ. Δὲν ἐπετράπη εἰς τὸν βοηθὸν νὰ μείνῃ ἐντός, διὰ νὰ μὴ σηκωθῇ καὶ ἀνοίξῃ εἰς ὅσους ἦτο πιθανὸν νὰ ἔλθουν νὰ κρούσωσι τὴν θύραν. Δὲν ἐπετράπη εἰς τὸν Δερβίσην, τὸν ἀνέστιον, τὸν πλάνητα, νὰ μείνῃ, ἐπὶ τῇ προφάσει ὅτι ἔπαιζε τὸ νάϊ, κι ἑμάζωνε κόσμον, καὶ δὲν ἄφηνε τοὺς γείτονας νὰ κοιμηθοῦν. Ὁ Δερβίσης μὲ τὸ σαρίκι του, μὲ τὸν τσουμπέν του, μὲ τὸν δουλαμάν του, ἐπῆρε τὸ τσιμπούκι του, τὸ νάϊ του, κ’ ἔφυγε.

Ποῦ νὰ ὑπάγῃ;

Ἔκαμεν ὀλίγα βήματα ἀσκόπως, πέριξ τοῦ καφενείου.

Παρέκει ἦτο ἡ σῆραγξ. Ἐσκάπτετο, ἦτο σκαμμένη.

Ἔκαμνε ψύχραν, νυκτερινὸν ἀπόγειον. Μία μετὰ τὰ μεσάνυκτα.

Ὁ κλήτωρ ὁ σκοπὸς περιεφέρετο ὑποκάτω εἰς τὸ κιόσκι, τὸ τσιγκοσκεπές, τῶν ἐκεῖ μαγαζείων.

Ὁ Δερβίσης ὁ πλάνης κατῆλθεν εἰς τὸ βάθος τῆς σήραγγος. Ἴσως ἤλπιζε νὰ εὕρῃ περισσότερον ἀπάγκειο ἐκεῖ.

Ἐκάθισεν, ἀκούμβησεν.

Ἐσκέπτετο τὸ ἄστατον τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων. Ἄσκ ὀλσοὺν τσιβιρινέκ. Χαρὰ σ’ ἐκεῖνον ποὺ ξέρει νὰ τὸν γυρίζῃ, τὸν κόσμον αὐτόν.

***

Παρῆλθεν ὥρα. Ὁ κλήτωρ, ὅστις ἐπεριπάτει ἐκεῖ τριγύρω, ἐσκέπτετο τί νὰ εἶχε γίνει ὁ Δερβίσης, τὸν ὁποῖον εἶχεν ἰδεῖ νὰ καταβαίνῃ εἰς τὴν σήραγγα.

Ποῦ νὰ εἶναι;

Εἰς τὴν ἐρώτησιν αὐτὴν τὴν ἄφωνον ἀπήντησε φωνή, ἦχος, μέλος γλυκύ.

Ὁ ξένος μουσουλμάνος εἶχε παγώσει ἐκεῖ ὅπου ἐκάθητο κι ἐνύσταζε. Διὰ νὰ ζεσταθῇ, ἔβγαλε τὸ νάϊ του καὶ ἤρχισε νὰ παίζῃ τὸν τυχόντα ἦχον, ὅστις τοῦ ἦλθε κατ’ ἐπιφορὰν εἰς τὴν μνήμην.

Ναί, ναί, γλυκύ.

Νάζι — κατὰ ἓν ζῆτα ἐλαττοῦται.

Αὔρα, οὐρανός, ἆσμα γλυκερόν, μελιχρόν, ἁβρόν, μεθυστικόν.

Νάϊ, νάϊ.

Κατὰ δύο κοκκίδας, διαφέρει διὰ νὰ εἶναι τὸ Ναί, ὁπού εἶπεν ὁ Χριστός.

Τὸ Ναὶ τὸ ἥμερον, τὸ ταπεινόν, τὸ πρᾶον, τὸ Ναὶ τὸ φιλάνθρωπον.

Κάτω εἰς τὸ βάθος, εἰς τὸν λάκκον, εἰς τὸ βάραθρον, ὡς κελάρυσμα ρύακος εἰς τὸ ρεῦμα, φωνὴ ἐκ βαθέων ἀναβαίνουσα, ὡς μύρον, ὡς ἄχνη, ὡς ἀτμός, θρῆνος, πάθος, μελωδία, ἀνερχομένη ἐπὶ πτίλων αὔρας νυκτερινῆς, αἰρομένη μετάρσιος, πραεῖα, μειλιχία, ἄδολος, ψίθυρος, λιγεῖα, ἀναρριχωμένη εἰς τὰς ριπάς, χορδίζουσα τοὺς ἀέρας, χαιρετίζουσα τὸ ἀχανές, ἱκετεύουσα τὸ ἄπειρον, παιδική, ἄκακος, ἑλισσομένη, φωνὴ παρθένου μοιρολογούσης, μινύρισμα πτηνοῦ χειμαζομένου, λαχταροῦντος τὴν ἐπάνοδον τοῦ ἔαρος.

Τὰ βαρέα τείχη καὶ οἱ ὀγκώδεις κίονες τοῦ Θησείου, ἡ στέγη ἡ μεγαλοβριθής, δὲν ἐξεπλάγησαν πρὸς τὴν φωνήν, πρὸς τὸ μέλος ἐκεῖνο. Τὴν ἐνθυμοῦντο, τὴν ἀνεγνώριζον. Καὶ ἄλλοτε τὴν εἶχον ἀκούσει. Καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῆς δουλείας καὶ εἰς τοὺς χρόνους τῆς ἀκμῆς.

Ἡ μουσικὴ ἐκείνη δὲν ἦτο τόσον βάρβαρος, ὅσον ὑποτίθεται ὅτι εἶναι τὰ ἀστιατικὰ φῦλα. Εἶχε στενὴν συγγένειαν μὲ τὰς ἀρχαίας ἁρμονίας, τὰς φρυγιστὶ καὶ λυδιστί.

***

Ἔφυγαν αἱ βαθεῖαι ὧραι, καὶ νὺξ ἦτο ἀκόμη, πεπρωμένη νύξ.

Ἀκόμη ἥπλωνεν αὕτη τὰ σκότη της, καὶ ὁ σαλεπτσὴς ἔκρωζε διὰ νὰ πωλήσῃ τὸ ἐμπόρευμά του, καὶ οἱ πετεινοὶ ἐζάρωναν εἰς τὸν ὀρνιθῶνα. Τὸ μικρὸν παραθυρον ἔτριζε, καὶ ὁ σαλεπτσὴς ἐξηκολούθει τουρκιστὶ τὸν διάλογόν του μὲ τὸν Δερβίσην, τὸν ἄστεγον, τὸν ὑπερόριον.

Πρὸ ὥρας ἤδη εἶχε σιγήσει τὸ ἆσμα τὸ μυστηριῶδες καὶ μελιχρόν, τὸ νάϊ εἶχε πέσει ἀπὸ τὴν χεῖρα. Ὁ οὐρανός, συννεφώδης, εἶχεν ἀρχίσει νὰ βρέχῃ, ἔβρεξεν ἐπ’ ὀλίγα λεπτά, εἶτα ἔπαυσεν. Ὁ κλήτωρ εἶχε γίνει ἄφαντος. Αἱμωδιασμένος, βρεγμένος, κρυωμένος, ὁ Δερβίσης ἀνέβη εἰς τὸν ἐπάνω κόσμον.

Ἐπῆρεν ἕνα δρομίσκον, κατέμπροσθέν τοῦ ἱεροῦ βήματος τῶν Ἁγίων Ἀσωμάτων. Δρομίσκον τὸν ὁποῖον ἡ σεβαστὴ ἐπιτροπὴ εἶχεν ὀνοματίσει, δηλαδὴ εἶχε γράψει ἐπὶ πινακίδος ὅτι εἶναι ὁδὸς Λεπενιώτου.

Ὁ ἴδιος ὁ Λεπενιώτης ὁ λεοντόκαρδος, ὅσον καὶ ἂν ἔτρεφε φιλέκδικον πάθος διὰ τὸν φόνον τοῦ μεγάλου ἥρωος, τοῦ ἀδελφοῦ του, ἀνίσως τὸ πνεῦμά του περιεφοίτα ἐκεῖ, καὶ ἠδύνατο νὰ ἴδῃ τὸν ἄμοιρον Δερβίσην, διωγμένον, ἐξωρισμένον, ἀνέστιον, ριγοῦντα ἀνὰ τὴν στενωπόν, ἕρποντα ἀναμέσον δύο σειρῶν παλαιῶν οἰκίσκων, θὰ τὸν ἐσπλαγχνίζετο.

Καὶ ὁ σαλεπτσὴς τὸν ἐλυπήθη, καὶ ἀντὶ πενταλέπτου τοῦ ἔδωκε νὰ πίῃ σαλέπι διπλοῦν, μισὸ κουλούρι νὰ βουτήξῃ, καὶ ἄφησε τὸν γείτονα μὲ τὸ σάλι, τὸν σηκωθέντα πρὸ μικροῦ ἀπὸ τὴν ζεστὴν κλίνην, νὰ κρυώνῃ περιμένων εἰς τὸ μικρὸν παράθυρον.

— Ἔλα, σαλεπτσή, ποὺ νὰ πάρῃ …

— Μποὺ ντουνιὰ …

***

Τὴν πρωίαν ἐκείνην ἔπιεν ὁ Δερβίσης σαλέπι, ἔφαγε καὶ κουλούρι. Ὅλην τὴν ἡμέραν τὸν ἔπαιρνε ὁ ὕπνος ὅπου ἐτύχαινε νὰ καθίσῃ.

Τὰς ἄλλας ἡμέρας, ἐξενυχτοῦσεν ἀκόμη εἰς τὸ ὁλονύκτιον καφενεῖον, διὰ τὸ ὁποῖον εἶχε περάσει ἡ πεπρωμένη νύξ. Ἔπινε μαστίχαν κι ἐκάπνιζε τὸ τσιμπούκι του. Πότε-πότε ἔπαιζεν ἀκόμη τὸ νάϊ.

Ὕστερον, μετ’ ὀλίγας ἡμέρας, ἔγινεν ἄφαντος καὶ δὲν τὸν εἶδε πλέον κανείς. Ζεῖ, ἀπέθανε, περιπλανᾶται εἰς ἄλλα μέρη, ἀνεκλήθη ἀπὸ τῆς ἐξορίας, ἐπανέκαμψεν εἰς τὸν τόπον του;

Κανεὶς δὲν ἠξεύρει.

Ἴσως τὴν ὥραν ταύτην ν’ ἀνέκτησε τὴν εὔνοιαν τοῦ ἰσχυροῦ Παδισάχ, ἴσως νὰ εἶναι μέγας καὶ πολὺς μεταξὺ τῶν Οὐλεμάδων τῆς Σταμπούλ, ἴσως νὰ διαπρέπῃ ὡς ἰμάμης εἰς κανὲν ἐξακουστὸν τζαμίον.

Ἴσως νὰ εἶναι εὐνοούμενος τοῦ Χαλίφη, ἀρχιουλεμάς, σεϊχουλισλάμης.

Μποὺ ντουνιὰ τσὰρκ φιλέκ.



(1896)




Ἡ τουρκικὴ παροιμία Μποὺ ντουνιὰ τσὰρκ φιλέκ, τὴν ὁποία ὁ Ππδ. ἐξηγεῖ «Αὐτὸς ὁ κόσμος εἶναι σφαῖρα καὶ γυρίζει» σημαίνει ἀκριβέστερα «Αὐτὸς ὁ κόσμος εἶναι τροχὸς τῆς τύχης». Τὸ felek (ἐξ οὗ καὶ τὸ φελέκι) εἶναι ἡ τύχη.

Ὁ δουλεμὰς εἶναι εἶδος ἐπενδύτη, ὁ οὐλεμὰς εἶναι ὁ ἀπόφοιτος τῆς ἱερονομικῆς σχολῆς, σεϊχουλισλάμης ἦταν ὁ ἀνώτερος θρησκευτικὸς λειτουργὸς στὴν Ὀθωμανικὴ αὐτοκρατορία (ὅλα αὐτὰ σύμφωνα μὲ τὸ Γλωσσάρι τῆς κριτικῆς ἔκδοσης).


www.agiazoni.gr

Ο κεραυνοβόλος έρωτας «δουλεύει» σαν την...κοκαΐνη

Ο κεραυνοβόλος έρωτας είναι θέμα ενός πέμπτου του δευτερολέπτου και «δουλεύει» όπως η κοκαΐνη. Ο έρωτας με την πρώτη ματιά είναι ζήτημα που διαρκεί μόλις ένα πέμπτο του δευτερολέπτου και η ευφορία που προκαλεί με φυσικό τρόπο στον ερωτευμένο, είναι ανάλογη με τη διέγερση που προκαλούν στον ανθρώπινο εγκέφαλο οι χημικές ουσίες της κοκαΐνης, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα, η οποία επίσης ανακάλυψε ότι παράλληλα ενεργοποιούνται οι περιοχές του εγκεφάλου που έχουν σχέση με τη νόηση (άρα ίσως ο κεραυνοβόλος έρωτας να μην είναι και τόσο «τυφλός» τελικά!). Η μελέτη (μετα-ανάλυση), υπό την καθηγήτρια ψυχολογίας και νευρολογίας Στέφανι Ορτίγκ του πανεπιστημίου Σίρακιουζ της Νέας Υόρκης, σε συνεργασία με ερευνητές του πανεπιστημίου της Δ. Βιρτζίνια και του πανεπιστημιακού ψυχιατρικού νοσοκομείου της Γενεύης, δημοσιεύτηκε στο περιοδικό για ζητήματα σεξουαλικής ιατρικής “Journal of Sexual Medicine”, σύμφωνα με τη βρετανική «Ντέιλι Μέιλ» και το “Science Daily”. Η έρευνα διαπίστωσε ότι το «ρεύμα» του έρωτα αστραπιαία ενεργοποιεί 12 διαφορετικά σημεία του εγκεφάλου, ωθώντας τα να απελευθερώσουν μια σειρά από χημικές ουσίες, όπως η ντοπαμίνη, η ωκυτοκίνη, η αδρεναλίνη και η βασοπρεσίνη, που προκαλούν αίσθημα ευεξίας, διέγερσης και εσωτερικής ηδονής. Οι ίδιες ουσιαστικά χημικές ουσίες «πυροδοτούνται» και από την λήψη μιας δόσης κοκαΐνης, πράγμα που, κατά τους ερευνητές, σημαίνει ότι το αίσθημα του ερωτευμένου μοιάζει με αυτό του κοκαϊνομανούς! Παράλληλα, όμως, διαπιστώθηκε ότι ο έρωτας ενεργοποιεί περιοχές του εγκεφάλου, που σχετίζονται με τις γνωστικές λειτουργίες της νόησης, όπως η νοητική αναπαράσταση, οι λεκτικές μεταφορές και η νοητική απεικόνιση του σώματος. «Αυτά τα ευρήματα επιβεβαιώνουν ότι ο έρωτας έχει επιστημονική βάση, όμως εγείρουν το ερώτημα: η καρδιά ερωτεύεται ή ο εγκέφαλος;», δήλωσε η Ορτίγκ, η οποία εκτίμησε ότι «ερωτεύεται ο εγκέφαλος, αλλά η καρδιά παίζει το δικό της ρόλο, διότι η πολύπλοκη έννοια του έρωτα σχηματίζεται τόσο από διαδικασίες από κάτω προς τα πάνω, όσο και από πάνω προς τα κάτω, δηλαδή από τον εγκέφαλο προς την καρδιά και το αντίστροφο» . Όπως είπε, για παράδειγμα, «η ενεργοποίηση μερικών περιοχών του εγκεφάλου μπορεί να διεγείρει την καρδιά, πράγμα που οδηγεί στο αίσθημα ότι υπάρχουν ‘πεταλούδες στο στομάχι’. Μερικά συμπτώματα που μερικές φορές νιώθουμε και νομίζουμε ότι προέρχονται από την καρδιά, στην πραγματικότητα ξεκινούν από τον εγκέφαλο». Η μελέτη, επίσης, έδειξε ότι διαφορετικά είδη αγάπης επηρεάζουν διαφορετικά μέρη του εγκεφάλου. Όπως ανέφερε η υπεύθυνη της έρευνας, μελέτες αυτού του είδους, που αποκαλύπτουν τους βιοχημικούς και τους εγκεφαλικούς μηχανισμούς του έρωτα, θα μπορούσαν να βοηθήσουν μελλοντικά με νέες θεραπείες, όσους υποφέρουν από σοβαρές ερωτικές απογοητεύσεις. www.kathimerini.gr με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Άνθιμος προς τον κ. Γιάννη Μπουτάρη «Οσο ζω δεν πρόκειται να δεις δήμο»

Βγήκαν τα «μαχαίρια» στη Θεσσαλονίκη με αφορμή την εκλογή νέου δημάρχου. «Αν συνεχίσεις να λες αυτά που λες για εμένα,δήμαρχος δεν εκλέγεσαι.Να ξέρεις ότι αν δεν ανακαλέσεις, όσο ζω θα σε πολεμάω και δεν πρόκειται να δεις δήμο σε όλη σου τη ζωή» είπε ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης κ. Ανθιμος στον υποψήφιο δήμαρχο κ. Γιάννη Μπουτάρη, ο οποίος προχθές χαρακτήρισε τον κ. Ανθιμο «μουτζαχεντίν».

Ο πανηγυρίζων Ναός του Αγίου Δημητρίου μετατράπηκε σε θέατρο του ιδιότυπου πολέμου που διεξάγεται το τελευταίο διάστημα στη συμπρωτεύουσα με την Εκκλησία να βρίσκεται στην πρώτη «γραμμή του πυρός» για την υποψηφιότητα του κ. Μπουτάρη στον δημαρχιακό θώκο της Θεσσαλονίκης.

«Πρωταγωνιστές» του επεισοδίου που διεξήχθη ήταν ο ίδιος ο κ. Μπουτάρης και ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, υπό το βλέμμα του πρωθυπουργού κ. Γ. Παπανδρέου.

Ολα ξεκίνησαν προχθές όταν κ. Ανθιμος έμαθε ότι σε γνωστό ξενοδοχείο της Θεσσαλονίκης και κατά τη διάρκεια ομιλίας του ο κ. Γιάννης Μπουτάρης μίλησε για το τρίδυμο του συντηρητισμού «Παπαγεωργόπουλου, Ψωμιάδη και Ανθίμου» από το οποίο πρέπει να απομακρυνθεί η πόλη.

Μάλιστα στη συνέχεια χαρακτήρισε «μουτζαχεντίν» τον Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης για τα κηρύγματα μίσους, τα οποία όπως τόνισε καμία σχέση δεν έχουν με την Ορθοδοξία.

Αστραψε και βρόντηξε ο ιεράρχης και χθες το πρωί ο κ. Ανθιμος κάλεσε τον υποψήφιο δήμαρχο να ανακαλέσει όσα έχει πει εναντίον του. Μάλιστα αρνήθηκε τη χειραψία που του πρότεινε ο κ. Μπουτάρης, ο οποίος βρισκόταν μέσα στον ναό όση ώρα διαρκούσε η δοξολογία και σε κοντινή απόσταση από τον απερχόμενο δήμαρχο κ. Β. Παπαγεωργόπουλο.

«Τι θες εσύ εδώ; Ποιος σου ΄δωσε το δικαίωμα να μιλάς όπως μιλάς για εμένα;» ρώτησε ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης τον υποψήφιο δήμαρχο. Και πρόσθεσε: «Πρόσεχε καλά. Θα σου άρεσε να πω εδώ μέσα ότι είσαι Βούλγαρος και όχι Ελληνας;». Η επίθεση του κ. Ανθίμου «πάγωσε» όλους όσοι ήταν παρόντες και αυτήκοοι μάρτυρες του επεισοδίου. Ανάμεσά τους και ο Πρωθυπουργός ο οποίος βρισκόταν σε κοντινή απόσταση.

Ο Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης όμως είχε φροντίσει να ενημερώσει και τον ίδιο τον Πρωθυπουργό. Λίγα λεπτά πριν ξεσπαθώσει κατά του κ. Μπουτάρη και την ώρα που έδινε στον Πρωθυπουργό την εικόνα της Παναγίας της Τριχερούσας ο κ. Ανθιμος φρόντισε να ενημερώσει τον κ. Παπανδρέου.

Οπως αφηγήθηκε αργότερα σε άλλους ιεράρχες, ο μητροπολίτης είπε απευθυνόμενος στον Πρωθυπουργό: «Μπορεί να έχουμε διαφορετικές απόψεις αλλά δεν μπορεί ο Μπουτάρης να λέει τις απρέπειες που λέει εναντίον μου. Σας παρακαλώ να δώσετε λύση. Θα γίνουμε άνω κάτω».

Οι τηλεοπτικές κάμερες αποθανάτιζαν τη συζήτηση Πρωθυπουργού και μητροπολίτη αλλά ήταν αδύνατον να μεταφέρουν τον ήχο αφού βρίσκονταν σε μακρινή απόσταση. Ομως σύμφωνα με συνεργάτες του κ. Ανθίμου ο Πρωθυπουργός απάντησε άμεσα και υποσχέθηκε να φροντίσει να επιλυθεί το πρόβλημα.

Λίγο πριν ο κ. Ανθιμος σε κήρυγμά του μίλησε για την ανάγκη προάσπισης της εδαφικής ακεραιότητας της Μακεδονίας και της χώρας και έψαλε τον εθνικό ύμνο, ενώ στη συνέχεια δήλωσε και τη στήριξή του στον Πρωθυπουργό.

«Παρακολουθούμε τους αγώνες και την αγωνία σας για την ενίσχυση της χώρας μας» είπε ο κ. Ανθιμος, ο οποίος κάλεσε τους Ελληνες να σταθούν όρθιοι την ώρα της δοκιμασίας.

www.romfea.gr

Συνδέουν Πήλινο Στρατό και Αρχαία Αλικαρνασσό

Το σχέδιο για τη δημιουργία του μαυσωλείου ήταν εμπνευσμένο από την Αρχαία Αλικαρνασσό στη Μικρά Ασία. Οι εργάτες προέρχονταν από την κεντρική ή τη δυτική Ασία και οι ακροβάτες από τη Βιρμανία.

«Η δομή του τάφου του αυτοκράτορα προήλθε από τη Δύση», υποστηρίζουν οι αρχαιολόγοι

Τα νέα στοιχεία που προέκυψαν από τη μελέτη και τις ανασκαφές στον χώρο που βρέθηκαν τα χιλιάδες αγαλματίδια του «Πήλινου Στρατού», στο μαυσωλείο του πρώτου αυτοκράτορα της Κίνας, αποδεικνύουν ότι επρόκειτο για ένα κοσμοπολίτικο μέρος, όπως πιστεύει ο επικεφαλής των ανασκαφών στο Ξιάν της Κίνας, Ντουάν Κίνγκμπο.

Το μαυσωλείο κατασκευάστηκε πριν από 2.200 χρόνια ως τάφος του πρώτου αυτοκράτορα της Κίνας, Κιν Σι Χουάνγκ (3ος αιώνας π.Χ.). Ενώ στο μεγαλύτερο μέρος του έχουν ολοκληρωθεί οι ανασκαφές (αρχικά είχαν βρεθεί 8.000 στρατιώτες), οι αρχαιολόγοι έχουν εντοπίσει εκατοντάδες ακόμα πήλινα αγάλματα στρατιωτών σε κοντινές έρευνες και θεωρούν ότι ο στρατός δημιουργήθηκε για να συνοδεύει και να προστατεύει τον αυτοκράτορα μετά θάνατον.

Σύμφωνα με αυτό που γνωρίζαμε έως τώρα, οι μελετητές είχαν τοποθετήσει την έναρξη των σχέσεων της Κίνας με τη Δύση στον 2ο π.Χ. αιώνα, με το άνοιγμα του εμπορικού Δρόμου του Μεταξιού. Ομως, μιλώντας σε συνέδριο στο Τορόντο, όπου παράλληλα πραγματοποιείται έκθεση του «Πήλινου Στρατού», ο δρ Ντουάν εξήγησε: «Τώρα τα στοιχεία αποδεικνύουν ότι η πολιτιστική ανταλλαγή ή η επιρροή από τον δυτικό κόσμο ξεκινά την εποχή του πρώτου αυτοκράτορα».

«Στην πραγματικότητα, η δομή του τάφου του αυτοκράτορα, που επιτρέπει στην ψυχή να ανέλθει στην κορυφή, προήλθε από τη Δύση», συνέχισε ο αρχαιολόγος, αναφερόμενος στην ομοιότητά του με το μαυσωλείο της Αλικαρνασσού και στα σταδιακά αναπτυσσόμενα προς τα πάνω επίπεδά του, το οποίο χτίστηκε μόλις 100 χρόνια πριν από τον πρώτο αυτοκράτορα.

Πριν μερικά χρόνια η ομάδα του Ντουάν είχε φέρει στο φως 120 σκελετούς εργατών που είχαν ταφεί δίπλα στο μαυσωλείο.

Ανάμεσά τους υπάρχουν «τρία κρανία που είναι διαφορετικά από των υπολοίπων, τα οποία αναπαριστούν τον μογγολοειδή τύπο ανθρώπου. Πιθανότατα είχαν καταγωγή από τη δυτική Ευρασία», λέει ο Ντουάν. Ακόμα μία ανακάλυψη που προσθέτει κύρος στη θεωρία του Ντουάν είναι η εύρεση μιας πήλινης ομάδας εμψυχωτών του αυτοκράτορα -ακροβάτες, πυγμάχους κλπ.- που από τα χαρακτηριστικά τους προκύπτει ότι δεν προέρχονται από την κεντρική Κίνα, αλλά από τη Βιρμανία.

Σοφία Στυλιανού

www.ethnos.gr

Το πρωινό προστατεύει την καρδιά

Συχνή παράλειψή του οδηγεί σε παχυσαρκία και καρδιοπάθειες

ΛΟΝΔΙΝΟ Νέα έρευνα δείχνει ότι η συχνή παράλειψη του πρωινού γεύματος δημιουργεί σειρά επιπτώσεων στον οργανισμό οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρά προβλήματα υγείας τα οποία ξεκινούν από την παχυσαρκία και καταλήγουν σε καρδιοπάθειες. Επιστήμονες του Πανεπιστημίου της Τασμανίας μελέτησαν τις διατροφικές συνήθειες και την πορεία της υγείας 2.184 ατόμων για περίοδο 20 ετών.

Οπως διαπίστωσαν, όσοι φεύγουν από το σπίτι με άδειο το στομάχι έχουν αυξημένες πιθανότητες να δουν γύρω από το στομάχι τους μεγάλες αποθέσεις λίπους, να αυξηθούν τα επίπεδα της χοληστερόλης και να αντιμετωπίσουν προβλήματα παχυσαρκίας. Ολοι αυτοί είναι παράγοντες συνδέονται άμεσα με καρδιοπάθειες. Οπως φαίνεται, η παράλειψη πρωινού γεύματος αυξάνει επίσης τα επίπεδα ινσουλίνης στο αίμα, κατάσταση που συνδέεται με την εμφάνιση διαβήτη.

Σύμφωνα με τους ερευνητές, εκείνοι που κινδυνεύουν περισσότερο είναι όσοι δεν έπαιρναν πρωινό όταν ήταν παιδιά και ακολούθησαν την ίδια τακτική και στην ενήλικη ζωή τους. Οπως αναφέρουν αν κάποιος δεν τρώει συχνά πρωινό γεύμα θα αρχίσει να εμφανίζει καρδιακά προβλήματα πολύ νωρίς στη ζωή του, πριν καν συμπληρώσει 30 έτη ζωής. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι όσοι παραλείπουν να τρώνε πρωινό, συνήθως τρώνε κατά τη διάρκεια της ημέρας μη υγιεινά και παχυντικά φαγητά (π.χ. σνακ και τροφές με πολλή ζάχαρη) ενώ, παράλληλα, δεν κάνουν καμία σωματική άσκηση, παράγοντες που επίσης λειτουργούν επιβαρυντικά στον οργανισμό.

http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=33&artId=363329&dt=27/10/2010

Συνταγογράφηση και για κόψιμο του καπνίσματος

ΦΑΡΜΑΚΑ ΑΠΟ ΤΑ ΤΑΜΕΙΑ ΜΕ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ 25% ΕΩΣ 75%

Της ΣΟΦΙΑΣ ΝΕΤΑ

Το πράσινο φως για τη χορήγηση των φαρμάκων διακοπής καπνίσματος, υπό όρους και με συμμετοχή των ασφαλισμένων, δίνει στο υπουργείο Υγείας το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ). Από την πλευρά του, το υπουργείο παραδέχεται πως οι έλεγχοι για την απαγόρευση του καπνίσματος δεν είναι στα επιθυμητά επίπεδα, ενώ οι έρευνες μας τοποθετούν παγκοσμίως στην πρώτη θέση όσον αφορά το κάπνισμα.

Πρώτη θέση κατέχουν οι Ελληνες παγκοσμίως στο κάπνισμα Ειδικότερα, το ΚΕΣΥ αποφάσισε ομόφωνα σε πρόσφατη συνεδρίασή του να εισηγηθεί τη συνταγογράφηση των φαρμάκων για τη διακοπή του καπνίσματος σε άτομα που έχουν ταυτόχρονα τρία σοβαρά χρόνια νοσήματα και συγκεκριμένα ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια, χρόνια αναπνευστική πνευμονοπάθεια και σακχαρώδη διαβήτη, με συμμετοχή του ασφαλισμένου 25%.

Τα παραπάνω ανακοίνωσε χθες σε συνέντευξη Τύπου με θέμα την αντικαπνιστική εκστρατεία ο πρόεδρος του ΕΟΦ Γιάννης Τούντας, προσθέτοντας ότι τα φάρμακα αυτά θα χορηγούνται με συμμετοχή του ασφαλισμένου 75% σε όσους συμμετέχουν σε προγράμματα διακοπής καπνίσματος σε κρατικά νοσοκομεία, όταν αυτό κρίνεται απαραίτητο από τους ειδικούς του κέντρου.

Ο καθηγητής Παναγιώτης Μπεχράκης παρουσίασε στοιχεία από τα οποία προκύπτει ότι οι Ελληνες είναι οι πρώτοι καπνιστές παγκοσμίως, κάτι που οφείλεται κυρίως στις γυναίκες, καθώς και έρευνες για το παθητικό κάπνισμα.

Σύμφωνα με τις τελευταίες, το 95% των εγκύων και το 98% των μαθητών Γυμνασίου είναι εκτεθειμένοι στο παθητικό κάπνισμα, με αποτέλεσμα την ανίχνευση της αποδεδειγμένα καρκινογόνου ουσίας κοτινίνη στα ούρα τους, η οποία ανευρίσκεται αποκλειστικά και μόνο στον καπνό! Μάλιστα, η ουσία αυτή περνάει από τον πλακούντα και στο έμβρυο. Οταν κάποιος καπνίζει μέσα στο σπίτι, τα επίπεδα αυτής της ουσίας αυξάνονται κατά 229%!

Ο υφυπουργός Υγείας Μιχάλης Τιμοσίδης παραδέχτηκε πως οι έλεγχοι για την απαγόρευση του καπνίσματος δεν έχουν φτάσει στα επιθυμητά επίπεδα και πρέπει να ενταθούν, ενώ ο γ.γ. Δημόσιας Υγείας Αντώνης Δημόπουλος ανακοίνωσε ότι τις επόμενες ημέρες θα κατατεθεί στη Βουλή διάταξη για την απαγόρευση του καπνίσματος σε αυτοκίνητα στα οποία επιβαίνουν παιδιά κάτω των 12 ετών. Χθες παρουσιάστηκε και έρευνα που έδειχνε τα υψηλά επίπεδα των καρκινογόνων ουσιών που συγκεντρώνονται όταν κάποιος καπνίζει μέσα στο αυτοκίνητο, ακόμη και όταν το παράθυρο είναι ανοιχτό. *

www.enet.gr

Μάρτυρες θα λογισθούν οι αρνητές του 666

ΑΦΙΕΡΩΜΕΝΟ ΣΤΟΥΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΥΣ ΠΟΥ ΑΡΝΟΥΝΤΑΙ ΤΗΝ ΚΑΡΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΜΕ ΜΕΓΑΛΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ

Εχουμε νέφος περικείμενον, που το συγκροτούν μάρτυρες και ομολογητές της πίστεώς μας. Είναι οι άντρες και οι γυναίκες που Θεϊκώ έρωτι πτερούμενοι και πυρούμενοι δεν υπέκυψαν σε βασανιστήρια, διώξεις, πιέσεις και λοιπούς εξαναγκασμούς για να αρνηθούν τον Χριστό ως πραγματικό Θεό, σωτήρα και λυτρωτή.

Η παρρησία τους στην Παναγία Τριάδα είναι, μεγάλη, αφού ενοπτρίζονται τον Θείον κάλλον της και ευρίσκονται στας καλυτέρας των Μονών του Πατρός. Η Εκκλησία τους τιμά και οι πιστοί ζητούν τις ευχές τους. Είναι οι αθλητές που υπέρ πάντων άθλησαν και στεφανώθηκαν με τον αδιάφθορο στο χρόνο κότινο της νίκης.

Των αγίων μαρτύρων τα κατορθώματα αι ουράνιαι δυνάμεις υπερθαύμασαν, πώς άντεξαν τα μαρτύρια και έμειναν ακλόνητοι στην πίστη τους. Πρώτος μάρτυρας της Εκκλησίας ο Διάκονος Στέφανος. Δεν είναι κάτι ασύνηθες για τον πιστό ο διωγμός. Ο ίδιος ο Χριστός μας προειδοποίησε: Οστις θέλει ευσεβώς ζην διωχθήσεται. Οι όντως πιστοί, και όχι εκείνοι που ταις χείλεσι μόνο τιμούν τον Χριστό αλλά η καρδιά αυτήν απέχει πόρρω απ’ αυτού, απαντού ως ο Βρυένιος: Ουκ αρνηθόμενοι φίλη Ορθοδοξία, πατροπαράδοτον σέβας, μήτηρ ευσέβεια και αν καιρός καλέσει υπέρ σου τεθνεξόμεθα.

Τώρα για μια ακόμη φορά αρχίζει ο Διωγμός. Οι Δείκοι και οι Διοκλητιανοίς θα ωχριούν μπροστά στους σημερινούς διώκτες. Ο ιππόδρομος και το Κολοσσαίον δεν έχει περιορισμένη έκταση έχει παγκόσμιο εμβαδόν. Τα θηρία δεν είναι τίγρεις και λιοντάρια, αλλά δίποδες κουφές ύαινες.

Η τεχνολογία βρίσκεται δισεκατομμύρια έτη φωτός μπροστά από των Ρωμαϊκών και οι Εποχές είναι διάφορες. Τότε ήταν του Χριστού. Σήμερα είναι του Αντιχρίστου. Επείγεται να μας σφραγίσει να μας κάνει υπηκόους του και να μας πάρει μαζί του εις το διηνεκές και επέκεινα στα έρεβη της κολάσεως.

Οσοι δεν δεχθούν το χάραγμα θα πεθάνουν αφού δεν θα μπορούν να συναλλάσσονται, δεν θα μπορούν να αγοράζουν και να πωλούν. Δεν θα μπορούν να πάνε στα νοσοκομεία κλπ. Πέρα από τα υπαρξιακά ατομικά διλήμματα θα έχουν πόλεμο μέσα στα ίδια τους τα σπίτια, για να επαληθευθεί το «οι οικείοι υμών οι μεγαλύτεροι εχθροί». Γι’ αυτό οι αρνητές του 666 θα λογισθούν ως μάρτυρες.

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ Δ. ΚΑΨΑΛΗΣ

www.elora.gr

Ιερέας έκλεβε τρόφιμα από νοσοκομείο

Συνεργός στην αφαίρεση τροφίμων από τα μαγειρεία του Νοσοκομείου του Πύργου ήταν ένας Ιερέας.

Στο νοσοκομείο εργαζόταν ως βοηθός μάγειρα η 37χρονη σύζυγος του ιερωμένου.

Την αποκάλυψη έκανε το βράδυ της Δευτέρας, μετά από πολυήμερες έρευνες, η διοικητής του νοσοκομείου, Ελένη Σιουρούνη.

Η κα Σιουρούνη έστησε καρτέρι στο ζευγάρι, όταν ο ιερέας έφτασε στο χώρο του νοσοκομείου για να αναλάβει το ρόλο του τσιλιαδόρου.

Εκείνος αρχικά προσπάθησε να ξεφύγει αλλά τελικά συνελήφθη όταν πήγε να ειδοποιήσει της σύζυγό του.

Στο νοσοκομείο κλήθηκαν αστυνομικοί, οι οποίοι προσήγαγαν το ζευγάρι στην Ασφάλεια Πύργου.

Όταν, όμως, έφτασαν στο κτίριο, τόσο ο ιερωμένος όσο και η 37χρονη έπαθαν… εγκεφαλικό.

Για παν ενδεχόμενο μεταφέρθηκαν εκ νέου στο νοσοκομείο, όπου και υποβλήθηκαν σε εξετάσεις, οι οποίες, ευτυχώς, δεν έδειξαν κάτι ανησυχητικό.

Ακολούθησαν διαβουλεύσεις με την κα Σιουρούνη να μην υποβάλει, τελικά, μηνύσεις για ανθρωπιστικούς, κυρίως, λόγους αφού πρόκειται για μέλη πολύτεκνης οικογένειας.

Πηγή: iliatora.gr

www.zougla.gr

π. Νικόλαος Κογιώνης -Ταπεινός, αφανής, επιπλήξεις, ταπεινώσεις

Ο ιερεύς Νικόλαος Κογιώνης (1928-2006)

Μέρος Δ'

Ταπεινός, αφανής Επιπλήξεις, ταπεινώσεις

Διαβάστε το πρώτο μέρος πατώντας εδώ

Οι προσβολές και οι ταπεινώσεις που υπέστη είναι αμέτρητες. Ενορίτης ανέφερε, ότι είχε δει αρκετές φορές να χλευάζουν τον άγιο αυτό ιερέα στο δρόμο. Αυτός όμως δεν επηρεαζόταν από αυτά. Δεχόταν τις οποιεσδήποτε υποδείξεις ή επιπλήξεις των άλλων σκύβοντας ταπεινά το κεφάλι με ένα ελαφρό γλυκύ μειδίαμα. «Έπρεπε να τον χάσουμε για να καταλάβουμε ποιος ήταν», συμπλήρωσε ο ενορίτης αυτός, δείχνοντας και μία εικονίτσα που του είχε δώσει κάποτε ο πατήρ και την φυλάει τώρα σαν κειμήλιο.

Κάποτε τον αδικούσε κάποιος και η Μαρία Α. που το αντιλήφθηκε στενοχωρήθηκε: «πάτερ δεν μου άρεσε καθόλου έτσι που σας έκανε». «Εγώ έφταιγα», της απάντησε ταπεινά... Σε κηδεία γνωστού τού π. Νικολάου σε άλλη ενορία, ο προϊστάμενος του Ναού τον ρώτησε απότομα κατά την ώρα της εκφοράς, εάν είχε ζητήση άδεια από την μητρόπολη. Ο π. Νικόλαος του απάντησε ταπεινά ότι είχε πάρει προφορική άδεια. Ο προϊστάμενος δεν τον πίστεψε και τον ανάγκασε μπροστά σε όλο τον κόσμο να βγάλη το πετραχήλι και να ακολουθήση την εκφορά με τους λαϊκούς.

Μια φορά έχοντας τον π. Νικόλαο στο αυτοκίνητο συναντήσαμε στην στάση κάποιο κύριο γνωστό εξ όψεως και τον πήραμε στο αυτοκίνητο. Ο κύριος, ο οποίος κατευθυνόταν σε επίσκεψη ασθενών στο Νοσοκομείο μαζί με άλλους κυρίους (ήταν ημέρες εορτών), επέπληξε τον π. Νικόλαο γιατί δεν συμμετείχε στην εξόρμηση αυτή. Ο πατήρ έσκυψε το κεφάλι και δεν είπε τίποτε. Όμως από το πρωί είχε πραγματοποιήση πάμπολλες επισκέψεις διακονίας, εκείνη την στιγμή δε επέστρεφε από επίσκεψη σε μακρινό νεκροταφείο και κατευθυνόταν σε κάποιο σπίτι όπου υπήρχε ψυχικά άρρωστο παιδί για να πραγματοποιήση αγιασμό και εξομολόγηση κάποιων μελών εκείνης της οικογενείας, στην συνέχεια δε είχε μεγάλο αριθμό επισκέψεων διακονίας σε σπίτια μέχρι το βράδυ. Όλα αυτά όμως γινόντουσαν αφανώς και πολύ λίγοι τα εγνώριζαν. Ας σημειωθή επίσης ότι πέρα από τα άλλα καθήκοντα του είχε αναλάβη να εξομολογή ασθενείς σε γειτονικά νοσοκομεία. Κάθε εβδομάδα, κύριοι ή κυρίες από θρησκευτικούς συλλόγους προνοίας, του έδιναν κατάλογο ονομάτων ασθενών που είχαν δηλώσει ότι θέλουν να εξομολογηθούν και ο π. Νικόλαος έσπευδε με οποιοδήποτε μεταφορικό μέσο εύρισκε ή και με τα πόδια.

Το καλό παιδί της ενορίας

Ουδέποτε επεδίωξε πρωτεία στον Ναό ή εκκλησιαστικά αξιώματα. Οι πολλοί ενορίτες βλέποντάς τον να τρέχη διαρκώς με την μαύρη σακούλα στο χέρι τον θεωρούσαν υποδεέστερο, κάτι σαν το καλό παιδί της ενορίας που έκανε όλα τα θελήματα. Όταν προσέγγιζε τον άλλον να του δώση κάποια εικονίτσα ή τυπωμένη προσευχή ή να τον γράψη συνδρομητή σε θρησκευτικό περιοδικό το έκανε ταπεινά, με ένα ευγενικό, γλυκύ, παρακλητικό χαμόγελο. Ελάχιστοι μπορούσαν να αντισταθούν στην ταπεινή παράκληση του π. Νικολάου.

Την ταπείνωση την συμβούλευε τακτικά και στα πνευματικά του παιδιά. Η κ. Ε. Δ. θυμάται σε μία εξομολόγηση κατά την περίοδο προ των Χριστουγέννων, αφού της μίλησε για την μεγάλη ταπείνωση του Χριστού μας της είπε: «Έλα τώρα τις μέρες που γεννιέται ο Χριστός να τον παρακαλέσουμε μαζί να μας βοηθήση να κάνουμε αρχή και να μας δώση ταπείνωση».

Νικόλαε, δεν έκανες τίποτε για μένα!

Είχε μεγάλη θεολογική κατάρτιση, όμως ποτέ δεν επεδίωκε τα εντυπωσιακά κηρύγματα ή τα επώνυμα ακροατήρια. Μιλούσε στις απλές ψυχές της ενορίας του, κυρίως ενορίτισσες. Συχνά στο τέλος των κηρυγμάτων του ελεεινολογούσε τον εαυτό του με έμφαση: «Θα μου πή, εκεί πάνω ο Θεός, άχρηστα τα λόγια σου και τα κηρύγματα σου Νικόλαε, δεν έκανες τίποτα για μένα... Σας παρακαλώ προσευχηθείτε να με ελεήση ο Θεός!». Τότε ο απλός κόσμος σταυροκοπιόταν και έλεγαν μεταξύ τους, «αν δεν σωθή ο παπά-Νικόλας τότε ποιος θα σωθή». Σε μερικές από τις τελευταίες ομιλίες του έλεγε επίσης, «προσευχηθείτε για μένα να μη με εγκατάλειψη η χάρις του Θεού και πετάξω τα ράσα κ..λ.π.». Εμείς κρυφογελούσαμε ακούγοντας αυτά, που μας φαινόντουσαν αδιανόητα, αλλά ο π. Νικόλαος εννοούσε αυτά που έλεγε. Μερικές φορές ο κόσμος δεν είχε ειδοποιηθεί εγκαίρως και εμφανίζονταν πολύ λίγα άτομα στην ομιλία που έκανε στην αίθουσα «Αγ. Ελευθέριος». Η ομιλία θα γινόταν και τότε κανονικά και με προβολή όλων των διαφανειών. Ας σημειωθή, επίσης, ότι ο π. Νικόλαος απέφυγε συστηματικά να δημιουργήση δικό του κύκλο οπαδών.

«Και ο Χριστός μας ταπεινός μαραγκός ήταν!»

Ο π. Νικόλαος ερχόταν σε επαφή με παντός είδους ανθρώπους: Μορφωμένους αλλά και αμόρφωτους, πνευματικά καλλιεργημένους αλλά και πολύ απλές γυναίκες με προκαταλήψεις ή και πολλές φορές δεισιδαιμονίες, ευφυείς και ανθρώπους με σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα, ανθρώπους ευγενείς αλλά και δύστροπους και απαιτητικούς ή αυταρχικούς, ευκατάστατους αλλά και πολύ φτωχούς, ανθρώπους με κάποια πνευματική κατάσταση αλλά και άλλους με πολύ βαρείες πτώσεις, ανθρώπους συμπαθείς και άλλους που η συμπεριφορά τους προκαλούσε αντιπάθεια.... Όλους τους δεχόταν με ταπείνωση και αγάπη. Ποτέ δεν έκανε διάκριση. Όλους τους αγαπούσε το ίδιο (πιο πολύ όμως τους περιφρονημένους της ενορίας και τις απλές γυναίκες που μια ζωή αναλώνονται στην ανατροφή των παιδιών και στην κουζίνα χωρίς καμία αναγνώριση). Θεωρούσε τον εαυτό του υπόχρεο απέναντι όλων, υπηρέτη όλων, «δούλο τους» όπως έλεγε σε κάποιο κήρυγμα. Στην κ. Μαρία Α., η οποία δούλευε σαν καθαρίστρια σε σπίτια είχε πει με σοβαρότητα: «Εγώ αν δεν γινόμουν ιερέας θα γινόμουν οδοκαθαριστής. Αυτό είναι ιερό επάγγελμα, διότι προστατεύει την υγεία των ανθρώπων». Κάτι παρόμοιο είπε και στον Απόστολο Σ., ο οποίος προσπαθώντας να βοηθήση την οικογένειά του δούλευε σε ταπεινά επαγγέλματα, ενώ σε άλλη περίπτωση του είπε: «και ο Χριστός μας Αποστόλη μου ταπεινός μαραγκός ήταν».

Απροσωπόληπτος

Είχε μεγάλο σεβασμό στην προσωπικότητα του άλλου, όσο και απλός να ήταν. Δεν περιφρονούσε κανέναν, διότι στους άλλους δεν έβλεπε πρόσωπα, αλλά αθάνατες ψυχές, για τις οποίες σταυρώθηκε ο Χριστός μας. Δεν προσπαθούσε δε να διόρθωση τις συνήθειες των απλοϊκοτέρων εφ' όσον αυτές δεν ήταν εφάμαρτες και δεν εμπόδιζαν στην ευσέβεια. Στις ομιλίες του συγκατέβαινε στο επίπεδο και του απλούστερου ακροατή, και συχνά διέκοπτε λέγοντας ταπεινά και με αγάπη, «μήπως σας κούρασα;» ή «για να δούμε τι είπαμε μέχρι τώρα. Ποιο ήταν το πρώτο που είπαμε;». Αν κάποια κυρία το έβρισκε, αναφωνούσε με χαρά σαν μικρό παιδί «Αχ μπράβο, το βρήκατε!». Απέδιδε με πολύ σεβασμό και ταπείνωση την τιμή στους έχοντας κάποιο αξίωμα, έστω και κατά πολύ νεωτέρους του. Όταν επαινούσε τους άλλους έβαζε με φυσικό τρόπο (τόσο φυσικό που το πιστεύαμε) τον εαυτό του κάτω από όλους. Όμως οι έπαινοί του κατά κάποιο περίεργο τρόπο, δεν προκαλούσαν υπερηφάνεια, μάλλον οδηγούσαν σε συναίσθηση, διότι δεν επαινούσε από διάθεση κολακείας αλλά από αγάπη και ταπείνωση. Στην εξομολόγηση άφηνε την σειρά προτεραιότητος να διαμορφώνεται από τους ίδιους τους προσερχόμενους. Ποτέ δεν επενέβαινε και ποτέ δεν έκανε διακρίσεις. Κάποια φορά με το θάρρος της κάποιας γνωριμίας και του γεγονότος ότι κάπου κάπου εξυπηρετούσαμε τον π. Νικόλαο του ζήτησα να εξομολογήση εκτός σειράς τον γιο μου με ένα φίλο του, διότι είχαν διάβασμα και φροντιστήριο. Ο πατήρ Νικόλαος δέχθηκε ταπεινά αν και διακρίναμε κάποιο μικρό δισταγμό στην φωνή του. Μετά την εξομολόγηση δημιουργήθηκε τέτοια αναστάτωση και φιλονικία μεταξύ αυτών που περίμεναν να εξομολογηθούν, που ποτέ δεν τολμήσαμε ξανά να ζητήσουμε εξαίρεση.

Εξαφανιζόταν αθόρυβα

Μετά από διάφορες θρησκευτικές συνάξεις (ομιλίες κ.λ.π.) ο πατήρ ξεγλιστρούσε κρυφά με το μαύρο ζεμπίλι στο χέρι και έτρεχε να συνεχίση τις επισκέψεις σε σπίτια. Πολλοί τον αναζητούσαν να πάρουν την ευλογία του, να μιλήσουν μαζί του αλλά αυτός είχε τον τρόπο να εξαφανίζεται. Μια φορά μάλιστα εξαφανίστηκε κατά τρόπο παράδοξο μπροστά σχεδόν από τα μάτια μας. Τον είδαμε να βγαίνη έξω από την αίθουσα όπου είχε πραγματοποιηθή θρησκευτική ομιλία και τρέξαμε να του προσφέρουμε εξυπηρέτηση με το αυτοκίνητο. Ο π. Νικόλαος είχε εξαφανιστεί. Τον ψάξαμε σε όλους τους δρόμους που συνόρευαν με το κτίριο αλλά δεν υπήρχε πουθενά. Κάτι παρόμοιο μας διηγήθηκε και η ενορίτισσα του Αγ. Ελευθερίου κ. Μαρία Τ.. Τον είδε να φεύγη από τον Ναό και να κατευθύνεται προς την οδό Γκύζη (απόσταση τριών τετραγώνων), και ξαφνικά τον είδε στο τέρμα τής διαδρομής. Μετά την κουρά του υιού του Γεωργίου (μετέπειτα π. Χριστοδούλου) ενώ πολλοί άνθρωποι τον αναζητούσαν να του ευχηθούν, εκείνος είχε εξαφανιστεί. Επιστρέφοντας οι δικοί του στο σπίτι τον είδαν απ' τη μισάνοιχτη πόρτα του δωματίου του γονατιστό να προσεύχεται.

Διδασκαλία από αποκόμματα

Όπως αναφέρουμε σε χωριστό κεφάλαιο ο π. Νικόλαος είχε το σπάνιο χάρισμα από τον Θεό να προβλέπη γεγονότα και να δίνη τις σωστές συμβουλές όταν τον ρωτούσαν. Όμως αυτό ποτέ δεν το έκανε μπροστά σε τρίτους. Μπροστά σε τρίτους, ακόμη και αν ήταν μέλη της οικογενείας του, είτε άφηνε ταπεινά τους άλλους να μιλήσουν και συμφωνούσε μαζί τους, κουνώντας το κεφάλι, είτε έδινε μια απλή και τετριμμένη απάντηση. Ακόμη και όταν έδινε προσωπικές συμβουλές κατά την διάρκεια της εξομολογήσεως, έλεγε πολλές φορές «ο τάδε έλεγε τα εξής για αυτό το θέμα». Πολλές φορές, όταν ήθελε να δώση διακριτικά συμβουλές (π.χ. κατά την επίσκεψη σε κάποιο σπίτι) έβγαζε από την τσέπη του ένα απόκομμα από κάποιο θρησκευτικό άρθρο ή βιβλίο και το διάβαζε. Το απόκομμα περιείχε πάντα κάποιο μήνυμα, το οποίο αποδεικνυόταν πολύ κατάλληλο γι' αυτούς που το άκουγαν. Ένα μεγάλο μέρος τής ποιμαντικής διδασκαλίας του πατρός γινόταν από τέτοια αποκόμματα. Φωτοτυπούσε κατά καιρούς τόμους από παλιά τεύχη θρησκευτικών περιοδικών, κυρίως από το περιοδικό «Ο Σωτήρ», αλλά και από άλλα θρησκευτικά βιβλία και είχε μαζί του κατά περίπτωση και ένα κατάλληλο απόκομμα. Είναι χαρακτηριστικό, ότι και η πνευματική διαθήκη προς τα παιδιά του ήταν μόνο ένα ποίημα του Γ. Βερίτη (το παραθέτουμε σε άλλο σημείο), καμία άλλη συμβουλή. Αυτά όλα ήταν δείγμα τής μεγάλης του ταπεινώσεως. Απέφευγε επίσης να συμμετέχει σε θεωρητικές θεολογικές συζητήσεις. Σε ερωτήσεις πολυπραγμοσύνης απαντούσε μονολεκτικά και μάλιστα με τρόπο που μετέφερε το ενδιαφέρον του ερωτώντος στην ουσία του πράγματος, σε αυτό που θα τον ωφελούσε πνευματικά.

«Ημείς μωροί διά Χριστόν...»

Όπως αναφέρουμε και σε άλλο σημείο, η προσευχή του π. Νικολάου έκανε θαύματα. Όμως ο ίδιος καθώς και τα μέλη της οικογενείας του ζητούσαν ταπεινά από εμάς τα πνευματικά του παιδιά να προσευχόμαστε για τα διάφορα (πολύ μεγάλα πολλές φορές) προβλήματα που αντιμετώπιζαν. Κοντά στον π. Νικόλαο και την οικογένειά του όλοι εμείς γινόμαστε σημαντικοί. Στον π. Νικόλαο και την οικογένεια του εφαρμοζόταν το του Απ. Παύλου, «ημείς μωροί διά Χριστόν, υμείς δε φρόνιμοι εν Χριστώ ημείς ασθενείς, υμείς δε ισχυροί' υμείς ένδοξοι, ημείς δε άτιμοι» (Α'Κορινθ. δ', 10).

Συναίσθηση αναξιότητος

Είχε τοποθετήσει πολύ ψηλά το λειτούργημα της ιερωσύνης πίστευε δε ακράδαντα, ότι ο ίδιος το επιτελούσε αναξίως. Πολλές φορές όταν μας έπαιρνε τηλέφωνο δεν έλεγε είμαι ο π. Νικόλαος αλλά ο Νικόλαος Κογιώνης. Είχε τυπώσει καρτούλες (μπιλιέτα) με το όνομά του και το τηλέφωνό του, τα οποία έδινε όταν του ζητούσαν ή τα ταχυδρομούσε με ευχές στις γιορτές των γνωστών του. Στις αρχικές κάρτες δεν είχε γράψει την ιδιότητα του, αργότερα όμως, υπακούοντας σε παρατηρήσεις που του έγιναν, πρόσθεσε το, ιερεύς. Στις ομιλίες του, όταν μερικές φορές αναφερόταν στο πρόσωπό του σε κάποιο υποθετικό διάλογο με τρίτους, έλεγε απαξιωτικά «τι είναι αυτά που λες παπά...», όταν όμως ήθελε να ανοίξη διάλογο με τους ακροατές του για να ανακεφαλαιώση αυτά που τους είχε πει, έλεγε, ρωτώντας τον εαυτό του εκ μέρους των και μιμούμενος την ευλάβεια των (δεν ήθελε να τους προσβάλει), «δηλαδή ποιό ήταν το πρώτο που μας είπατε πάτερ μου;» Καί απαντούσε στην συνέχεια, «Να, αυτό, το να συγχωρούμε τους άλλους...».

Αναφέρουμε προς το τέλος του βιβλίου το περιστατικό με τον μαρμάρινο σταυρό που βρέθηκε μετά τον θάνατο του στην ντουλάπα του και το σημείωμα που τον συνόδευε, στο οποίο παρακαλεί όταν επισκεπτόμαστε τον τάφο του να κάνουμε προσευχή για να εύρη έλεος κατά την ήμερα της κρίσεως και το υπο¬γράφει σαν «Νικόλαος ανάξιος ιερεύς». Το σημείωμα αυτό τοποθετήθηκε στον τάφο του και πληροφορεί τους επισκέπτες για το φρόνημα του αγίου πατρός για τον εαυτό του. Όμως η διαπίστωση όσων τον γνώρισαν ήταν διαφορετική. Ο Κος Παναγιώτης Σ., ο οποίος ως διευθυντής κεντρικού θρησκευτικού βιβλιοπωλείου επί δεκαετίες αλλά και ως ιεροψάλτης ερχόταν σε επαφή με πλήθος λαϊκών και ιερέων, χαρακτήρισε εμφαντικά τον π. Νικόλαο ως τον «αγιώτερο των ιερέων». Ίσως το σημείωμα στον τάφο του θα πρέπει κάποια στιγμή να συμπληρωθή: «...Νικόλαος ανάξιος ιερεύς ...ο αγιώτερος των ιερέων»!

Απόλυτη υπακοή

Αγωνιζόταν να εφαρμόζη την μοναχική αρετή της υπακοής σε απόλυτο βαθμό. «Ο π. Νικόλαος δεν είχε δικό του θέλημα, έκανε υπακοή και σε ένα μικρό παιδάκι», είπε με συγκίνηση ένας ενορίτης. Βλέπαμε έμπρακτα την υπακοή του όταν τον μεταφέραμε με το αυτοκίνητο σε απομακρυσμένες περιοχές της ενορίας του και στον Ναό. Λόγω της μακροχρόνιας διακονίας ήξερε τους δρόμους της ενορίας του αλλά και των γειτονικών ενοριών με κάθε ακρίβεια (ονόματα δρόμων, ποιος είναι μονόδρομος κ.λ.π.). Αν ο οδηγός είχε διαφορετική άποψη για την διαδρομή που έπρεπε να ακολουθήση, ο πατήρ συμφωνούσε αμέσως μαζί του παρ' όλο που ήξερε ότι αυτό θα οδηγούσε σε λάθος κατεύθυνση και άσκοπη περιπλάνηση.

Έμενε στο Γκύζη μία ανάπηρη (τώρα έχει κοιμηθή), την οποία ο πατήρ βοηθούσε ποικιλοτρόπως. Η ανάπηρη αυτή ήταν πολύ αυταρχική και πολλές φορές έδινε «διαταγές» και στον π. Νικόλαο. Μια φορά του έδωσε εντολή να πάη να κοινωνήση ένα γνωστό της στην περιοχή Σκαραμαγκά - Ελευσίνας. Ο πατήρ υπήκουσε αδιαμαρτύρητα. Η απόσταση από το Γκύζη είναι πολύ μεγάλη και επειδή το πρόγραμμα της ημέρας ήταν γεμάτο ξεκινήσαμε νύχτα. Όταν φθάσαμε στον προορισμό μας, πίσω από κάποιο διυλιστήριο, δεν ήταν εύκολο να βρούμε το σπίτι, ούτε άνθρωποι κυκλοφορούσαν τέτοια ώρα. Κάποια στιγμή ο άγιος πατήρ βγήκε από το αυτοκίνητο με την θεία κοινωνία και κατευθύνθηκε σε μία αυλόπορτα. Φώναξε ένα όνομα και μπήκε μέσα. Η αποστολή είχε εκτελεσθεί. Όταν γυρίσαμε στο Γκύζη ήταν ακόμη νύχτα, 5:30 ή 6:00. Ο πατήρ έμεινε στον Ναό για μνημόνευση ονομάτων, όρθρο θ. λειτουργία. Τον περίμενε μετά το συνηθισμένο κοπιαστικό πρόγραμμα ποιμαντικής διακονίας της ημέρας.

Η υπακοή στον πνευματικό του ήταν παραδειγματική, αδιάκριτη και απόλυτη. Τηρούσε με ακρίβεια τις εντολές του πνευματικού του μόνο σε ένα σημείο έκανε «ανυπακοή» ή μάλλον υπέρβαση! Όταν ο πνευματικός του μαθαίνοντας για την πιο πάνω κοπιαστική επίσκεψη διακονίας στην Ελευσίνα τον συμβούλευσε να μην λέη πάντα ναι, διότι μερικοί άνθρωποι είναι απαιτητικοί. Μάς μετέφερε την συμβουλή αυτή για να προσέχουμε να μην εκμεταλλεύονται την καλοσύνη μας, ο ίδιος όμως άφησε την θυσιαστική αγάπη και την προθυμία του να τον καθοδηγούν!

Όταν του έλεγε κάτι ο προϊστάμενος του Ναού το θεωρούσε διαταγή. Έλεγε με σεβασμό, «το είπε ο προϊστάμενος του Ναού» ή «θα ζητήσω άδεια από τον προϊστάμενο του Ναού και εάν μου επιτρέψη θα πάω...». Την υπακοή στον προϊστάμενο την διατήρησε μέχρι τέλους της ζωής του ακόμη και όταν, κατά τα τελευταία χρόνια της διακονίας του, ο προϊστάμενος ήταν πολύ νέος, νεώτερος από τα παιδιά του π. Νικολάου.

Ο ιερεύς Νικόλαος Κογιώνης (1928-2006)
Μία φωτισμένη και αγιασμένη ιεραποστολική μορφή των ημερών μας
Εκδόσεις Ορθόδοξος Κυψέλη
Θεσσαλονίκη

www.impantokartoros.gr

«Ανοιχτό» πάλι το κράτος σε προσλήψεις

Παρά τους όρους του μνημονίου, η κυβέρνηση προχωρεί σε κλείσιμο εκκρεμοτήτων

ΡΕΠΟΡΤΑΖ Δ. ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

Με τρεις αποφάσεις, οι οποίες αφορούν την απορρόφηση επιτυχόντων του ΑΣΕΠ, τη συμμόρφωση με τις αποφάσεις των δικαστηρίων για τη μονιμοποίηση συμβασιούχων και την έναρξη της διαδικασίας μετάταξης των εργαζομένων της Ολυμπιακής, η κυβέρνηση αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο της τακτοποίησης προσωπικού στο Δημόσιο και το τρέχον έτος παρά τη σχετική απαγόρευση του μνημονίου. Συγκεκριμένα, με απόφαση των υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών κκ. Ι.Ραγκούση και Γ.Παπακωνσταντίνου, αντιστοίχως, ανοίγει ο δρόμος για την απορρόφηση το δεύτερο εξάμηνο του 2010 όλων των επιτυχόντων σε διαδικασίες διορισμού και πρόσληψης του ΑΣΕΠ σε υπηρεσίες και φορείς του Δημοσίου για τις οποίες έχουν εκδοθεί οριστικά αποτελέσματα ως και τις 31 Δεκεμβρίου 2009. Η απόφαση αυτή, που αιτιολογείται από το γεγονός ότι το τρέχον έτος συνταξιοδοτήθηκε μεγάλος αριθμός υπαλλήλων, αφορά 920 εργαζομένους, εκ των οποίων οι 800 θα απορροφηθούν από το υπουργείο Οικονομικών. Παράλληλα, η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι η σταδιακή απορρόφηση των διοριστέων των ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθμού θα ξεκινήσει εντός του πρώτου τριμήνου του 2011.

Με εγκύκλιο, από την άλλη πλευρά, την οποία υπογράφει ο υφυπουργός Εσωτερικών κ. Γ.Ντόλιος καλούνται οι δημόσιοι φορείς να συμμορφώνονται και να εκτελούν όλες τις αμετάκλητες δικαστικές αποφάσεις, μεταξύ των οποίων και εκείνες που χαρακτηρίζουν συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή έργου ως συμβάσεις αορίστου χρόνου. Γι΄ αυτό μάλιστα γίνεται και επίκληση σχετικής απόφασης του Συνηγόρου του Πολίτη, η οποία εξεδόθη μετά τα προβλήματα τα οποία ανέκυψαν από την εφαρμογή του 164/2004 προεδρικού διατάγματος για τη μονιμοποίηση των συμβασιούχων.

Στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως εστάλησαν προκειμένου να δημοσιευθούν ακόμη δύο αποφάσεις, με τις οποίες 17 υπάλληλοι της πρώην Ολυμπιακής μετατάσσονται στο υπουργείο Εσωτερικών με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου σε συνιστώμενες προσωποπαγείς θέσεις. Είναι οι πρώτες αποφάσεις που στέλνονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και οι οποίες υλοποιούν υφιστάμενη νομοθετική ρύθμιση που αφορά τη μετάταξη περίπου 2.300 εργαζομένων της πρώην Ολυμπιακής.

http://www.tovima.gr/default.asp?pid=2&ct=32&artid=363031&dt=26/10/2010

30% περισσότεροι στην ουρά για ένα πιάτο φαΐ

Του ΣΑΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ

Μέχρι και 30% έχει αυξηθεί από πέρσι ο αριθμός των ανθρώπων στη Θεσσαλονίκη που απευθύνονται στους δήμους και τις μητροπόλεις για βοήθεια σε τρόφιμα, ρούχα, αλλά και χρήματα για να μπορέσουν να πληρώσουν κάποιο λογαριασμό.

Ούτε ένα πιάτο φαγητό δεν είναι σίγουρο στην Ελλάδα του 21ου αιώνα Δεν είναι μόνο άστεγοι, ηλικιωμένοι και μετανάστες, όπως συνέβαινε πριν από μερικά χρόνια. Είναι άνθρωποι όλων των ηλικιών, νέοι, πτυχιούχοι, 40άρηδες και 50άρηδες, που έμειναν άνεργοι, ανύπαντρες μητέρες.

Ανθρωποι που έχασαν τη δουλειά τους και την αξιοπρέπειά τους, και πλέον δεν μπορούν να συντηρήσουν τις οικογένειές τους, να πληρώσουν τους λογαριασμούς και τις δόσεις που αυξάνονται. Ανθρωποι που πριν από 2-3 χρόνια περπατούσαν με το κεφάλι ψηλά, αλλά τώρα πλέον πάσχουν από κατάθλιψη.

Οι δήμαρχοι και οι υπεύθυνοι των κοινωνικών υπηρεσιών των δήμων βλέπουν ότι ο αριθμός αυτών των ανθρώπων θ' αυξηθεί δραματικά τους επόμενους μήνες, καθώς κλείνουν επιχειρήσεις, μειώνονται οι θέσεις εργασίας και αυξάνεται η ακρίβεια.

*ΔΗΜΟΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ: Στους 700 ανέρχονται πλέον οι δικαιούχοι, μεταξύ των οποίων και πολύτεκνες οικογένειες, που έχουν εγγραφεί στις λίστες κοινωνικής βοήθειας από τον Δήμο Θεσσαλονίκης.

Σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Κοινωνικής Πολιτικής, Αστέριο Δεληγιάννη, έχουν αυξηθεί κατά 20% οι μερίδες συσσιτίου που παρέχει ο δήμος, ενώ και οι αιτήσεις για οικονομική υποστήριξη αυξήθηκαν κατά 30% σε σχέση με πέρσι, τονίζει ο Αστ. Δεληγιάννης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Δήμου Θεσσαλονίκης, ο μέσος όρος ηλικίας στο 70% των ανθρώπων αυτών είναι τα 50 έτη, ενώ το 80% είναι άνεργοι και κυρίως ανύπαντρες μητέρες γύρω στα 50 έτη, με 2 παιδιά. Από την καταγραφή που έχει κάνει ο Δήμος Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, διαπιστώθηκε ότι το 85% των ανθρώπων αυτών πάσχει από κατάθλιψη.

Το πρόβλημα δεν εντοπίζεται πλέον μόνο στις λεγόμενες φτωχές περιοχές, όπως η δυτική Θεσσαλονίκη. Εμφανίζεται και σε περιοχές με υψηλότερο βιοτικό επίπεδο, όπως η Θέρμη.

**ΘΕΡΜΗ: Ο Δήμος Θέρμης ξεκίνησε πριν από 2 μήνες τη λειτουργία του κοινωνικού παντοπωλείου του, στην οδό Καπετάν Χάψα 35. Αρχικά σχεδιάστηκε για να εξυπηρετεί 50 άπορες οικογένειες. Μέσα σε 2 μήνες όμως, ο αριθμός των ανθρώπων αυτών αυξήθηκε σε 95 και τώρα έχει φτάσει στους 160. Μεταξύ αυτών, 10 μονογονεϊκές και 10 πολύτεκνες οικογένειες.

**ΩΡΑΙΟΚΑΣΤΡΟ: Κάθε Τρίτη και Πέμπτη λειτουργεί η Τράπεζα Ρουχισμού του Δήμου Ωραιοκάστρου. Δίνει ρούχα, παπούτσια, αλλά και παιχνίδια για τα παιδιά των άπορων οικογενειών. Αν και μέχρι τώρα τα συσσίτια τα είχε αναλάβει η Εκκλησία, ο δήμος ίδρυσε και Τράπεζα Τροφίμων, όπου απευθύνονται περί τις 150 οικογένειες. Πέραν όμως αυτών των οικογενειών, ο δήμος παρέχει κοινωνικές υπηρεσίες σε 800 ακόμη δικαιούχους, που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Τους πηγαίνει τρόφιμα, φάρμακα, μέχρι και ιατρικές εξετάσεις, νοσηλεύτριες τους κάνουν εμβόλια, ενώ στέλνει και άτομα σε ηλικιωμένους για να τους καθαρίσουν το σπίτι, τονίζει ο δήμαρχος Ωραιοκάστρου, Ν. Μπάτος.

**ΚΑΛΑΜΑΡΙΑ: Το Κοινωνικό Παντοπωλείο του Δήμου Καλαμαριάς έδινε μέχρι πέρσι 30 δέματα με τρόφιμα κάθε 15 μέρες σε άπορες οικογένειες. Τώρα δίνει 110 δέματα. Οι μερίδες συσσιτίου που ετοίμαζε ο δήμος, από τις 40 μέχρι πέρσι, φέτος αυξήθηκαν σε 60. Αύξηση υπάρχει και στην παροχή ειδών ρουχισμού, καθώς η ζήτηση αυξάνεται καθημερινά. «Παρουσιάζεται αύξηση από 40% μέχρι 60% σε όλες τις κοινωνικές παροχές του δήμου», λέει η αντιδήμαρχος Κοινωνικής Πολιτικής Καλαμαριάς, Κυριακή Φοροπούλου.

**ΝΕΑΠΟΛΗ: Στο 40% κυμαίνεται η αύξηση στις κοινωνικές παροχές και στον Δήμο Νεάπολης, λέει ο δήμαρχος Ναθαναήλ Λαδόπουλος. Η Τράπεζα Κοινωνικής Αλληλεγγύης του δήμου αντιμετωπίζει πλέον δυσκολία να καλύψει τις ολοένα αυξανόμενες ανάγκες. Στα συσσίτια, ο δήμος συμμετέχει στο έργο που κάνει η Μητρόπολη Νεαπόλεως-Σταυρουπόλεως.

**ΠΟΛΙΧΝΗ: Από τα 30 άτομα για τα οποία έδινε μέχρι πέρσι τρόφιμα ο Δήμος Πολίχνης, ο αριθμός τους ανήλθε σε 250. «Η κατάσταση πλέον είναι άθλια», τονίζει ο δήμαρχος Πολίχνης, Κ. Θεοδωρίδης, που βλέπει πλέον σ' αυτές τις κοινωνικές ομάδες να εντάσσονται νέοι, πτυχιούχοι, νέοι άνεργοι ηλικίας 40-50 ετών, που μέχρι τώρα δούλευαν και συντηρούσαν τις οικογένειές τους και πλέον δεν μπορούν να παράσχουν ούτε τα βασικά τρόφιμα.

**ΕΥΟΣΜΟΣ: Στον Δήμο Ευόσμου, τα συσσίτια τα καλύπτει η Εκκλησία, που δίνει πάνω από 150 μερίδες καθημερινά. Η αύξηση όμως της ανέχειας ανάγκασε τον δήμο να προχωρήσει στην ίδρυση τράπεζας ένδυσης, υπόδησης και τροφίμων. Η τράπεζα δεν ξεκίνησε ακόμη τη λειτουργία της, αλλά, σύμφωνα με τον δήμαρχο, Δ. Χατζηβρέττα, η κατάσταση γίνεται καθημερινά πιο δυσχερής καθώς οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν τη φτώχεια ανέρχονται σε 1.000 σε έναν πληθυσμό 120.000 του Δήμου Ευόσμου. *

1.500 μερίδες κάθε μέρα από την μητρόπολη και δεν φτάνουν!

Οι 1.500 μερίδες συσσιτίου που μέχρι πρόσφατα πρόσφερε καθημερινά η Μητρόπολη Νεαπόλεως-Σταυρουπόλεως, δεν είναι πλέον αρκετές.

Είναι ξεκάθαρη η αυξητική τάση, λέει ο υπεύθυνος των συσσιτίων, πατέρας Βασίλειος Καλλιακμάνης, και η Εκκλησία προσπαθεί να αντεπεξέλθει.

«Προστίθεται κόσμος, που μέχρι τώρα δεν είχε διανοηθεί καν ότι θα μπορούσε να φτάσει σ'αυτό το σημείο. Ανθρωποι που έχασαν την αξιοπρέπειά τους. Αυτοί οι άνθρωποι δεν έρχονται στην Εκκλησία. Πρέπει εμείς, με τους 600 εθελοντές μας, χρησιμοποιώντας πολλές φορές τεχνάσματα, να πάμε να τους βρούμε και να τους πείσουμε να δεχτούν τη βοήθεια που προσφέρεται», καταλήγει.

www.enet.gr

«Να μιμηθούμε την ζωή των Αγίων»

Παροναξίας Καλλίνικος

Με λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια εορτάστηκε σήμερα Τρίτη, 26 Οκτωβρίου 2010 η μνήμη του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλήτου, στον ομώνυμο ιερό ναό του Αγίου Δημητρίου Ψυρρή.

Της πανηγυρικής Θείας Λειτουργία προεξήρχε ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Παροναξίας κ. Καλλίνικος, συμπαραστατούμενος από κληρικούς της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών.

Ο Μητροπολίτης Παροναξίας κ. Καλλίνικος στην ομιλία του, αναφέρθηκε εκτενώς στην προσωπικότητα του Αγίου Δημητρίου, τονίζοντας ότι « ο Άγιος Δημήτριος ξεχώριζε για την αρετή του, την ευπρέπεια του, την ευγένεια της ψυχής του και την στρατιωτική του ικανότητα».

«Ο Δημήτριος αγαπητοί μου, βρέθηκε δέσμιος στην φυλακή για το όνομα του Κυρίου Ιησού Χριστού, διότι με το κήρυγμα του έφερνε κοντά στον Χριστό πολλούς ειδωλολάτρες. Πρέπει και εμείς σήμερα πρέπει να ακολουθούμε και να μιμηθούμε την ζωή των Αγίων, διότι η ζωή τους ήταν μια συνεχής μαρτυρία πίστεως», πρόσθεσε χαρακτηριστικά ο κ. Καλλίνικος.

Εν συνεχεία, ακολούθησε μεγαλοπρεπής περιφορά της εικόνος του Αγίου Δημητρίου με τελετάρχη τον Πρωτοπρ. Δημήτριο Κοντούρη (προϊστάμενος του ιερού ναού) και συνοδευόμενη από μπάντα της φιλαρμονικής και εκατοντάδες πιστούς.

Να σημειωθεί, ότι κατά την διάρκεια της περιφοράς της εικόνος, ο Μητροπολίτης Παροναξίας τέλεσε επί της οδού Αθηνάς στο Εκκλησάκι της Αγίας Κυριακής μια σύντομη δέηση.

Τέλος, η περιφορά της εικόνος πέρασε έξω από το Δημαρχείο Αθηνών, όπου εκεί ο Δήμαρχος Αθηναίων κ. Νικήτας Κακλαμάνης, ασπάστηκε την εικόνα του Αγίου Δημητρίου και έλαβε την ευλογία από τον Μητροπολίτη Καλλίνικο.

Ιερός Ναός Αγίου Δημητρίου Ψυρρή

Ο Ιερός ενοριακός Ναός του Αγίου Δημητρίου Ψυρρή, βρίσκεται στο νοτιοδυτικό κέντρο της παλαιάς πόλης των Αθηνών, στην οδό Παλλάδος, πρώτη πάροδο της οδού Αθηνάς, μεταξύ του Δημαρχιακού Μεγάρου της Αθήνας και της Πλατείας Μοναστηρακίου, με θέα την Ακρόπολη και τον Παρθενώνα.

Ο Ναός ιδρύθηκε το 1845 επί Βασιλείας Όθωνος, Πρίγκηπος του Βασιλικού Βαυβαρικού Οίκου των Wittelsbach.

Ο ναός είναι αντιπροσωπευτικό δείγμα της νεοελληνικής εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής των μέσων του 19ου αιώνα. Είναι ρυθμού σταυρεπίστεγου μετά τρούλου.

Κατά μήκος των πλαγίων πλευρών του υπάρχουν μεγάλα παράθυρα που δίνουν στο ναό μια φωτεινότητα και αναδεικνύουν τις περίτεχνες τοιχογραφίες διακεκριμμένων ζωγράφων της δεκαετίας 1900 – 1910 (Νικόλαος Αργυρόπουλος, Τιμολέων Κονσολάκης, Μανούσος Παναγιωτάκης, Εμμανουήλ Παπαδάκης, Δημήτριος Σούτσος, κ.α).

Όπως αναφέρει ο έγκριτος ιστοριογράφος της Αθήνας Δημήτριος Καμπούρογλου, ονομάσθηκε Άγιος Δημήτριος «ο νέος», λόγω του γεγονότος ότι στο εσωτερικό του ναού δέσποζε η παράσταση του Αγίου, ορθίου, νέου με δόρυ και θώρακα και όχι όπως απεικονίζεται συνήθως έφιππος.

Όπως αναγράφει η κτητορική επιγραφή στο πίσω μέρος του δεξιού παγκαριού ο Ναός «...ανοικοδομήθηκε 1845, εφημερευόντων π. Σπυρίδωνος Βίμπου, π. Ιωάννου Δέρβου, π. Ιωάννου Μαντζάκου, εμεγενθύθη ο κυρίως ναός και ο τρούλλος 1901 εφημερευόντων π. Γεωργίου Καλαϊτζή, π. Σπυρίδωνος Μαντζάκου,...το 1912 εκοσμήθη υπό των ιδίων ιερέων,... εξωραϊσθη το 1963 ιερατεύοντος π. Διονυσίου Ξένου – Μποζίκη...».

Η ενορία του Αγίου Δημητρίου συμπαραστάθηκε τόσο ηθικά όσο και οικονομικά στους πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής του 1922, παρέχοντας τους φιλοξενία για μεγάλο χρονικό διάστημα.

www.romfea.gr

ΤΟ ΕΓΚΩΜΙΟ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ ΣΤΟΝ ΑΓΙΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟ ΤΟΝ ΜΥΡΟΒΛΥΤΗ

Αρχιμ. Εφραίμ Ξηροποταμηνού

«Εμοί δε λίαν ετιμήθησαν οι φίλοι σου ο Θεός, λίαν εκραταιώθησαν αι αρχαί αυτών».

Με αυτόν τον στίχον του Δαβίδ αρχίζει ο εν Αγίοις Πατήρ ημών Γρηγόριος ο Παλαμάς το εγκώμιό του στον Μυροβλύτη άγιο, που σαν Μεγαλομάρτυς ανήκει και αυτός στις «αρχές», δηλαδή στην ηγεσία των Αγίων και Φίλων του Θεού.

«Εγώ με πολλή τιμή περιβάλλω τους φίλους σου, Θεέ μου, μεγάλη εξουσία και παρρησία έχουν εκείνοι που προεξάρχουν μεταξύ τους», θα λέγαμε κι εμείς σήμερα, δίνοντας όμως στα ίδια αυτά λόγια του Προφητάνακτος πολύ πιο ευρύ περιεχόμενο. Διότι για μάς Φίλοι του Θεού είναι και οι δύο Άγιοι, και ο εγκωμιάζων και ο εγκωμιαζόμενος, αλλά ακόμη και οι φίλοι των Φίλων του Θεού, ο φιλάγιος και Παναγιώτατος Ποιμενάρχης κύριος Παντελεήμων με το ευλαβές του ποίμνιο, που με τον θείο ζήλο τους για την τιμή και τον έπαινο των όντως μεγάλων Αγίων της Αποστολικής Μητροπόλεως δεν παύουν από του να επισύρουν άθελα επάνω τους τον δίκαιο έπαινο και την αγάπη της στρατευόμενης αλλά και της θριαμβευούσης Εκκλησίας του Χριστού.

Ο λόγος του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, τον οποίο πρέπει σήμερα να παρουσιάσουμε ανταποκρινόμενοι σε τιμητική πρόσκληση του Παναγιωτάτου, πρέπει, σύμφωνα με εσωτερικά τεκμήρια, να εκφωνήθηκε από τον Άγιο σε ένα από τα έτη της αρχιερατείας του στη Θεσσαλονίκη, κατά την ημέρα της εορτής του Αγίου Δημητρίου και μάλιστα μετά το Ευαγγέλιο της πανηγυρικής Θείας Λειτουργίας μέσα στον πάνσεπτο τούτο ναό, και αποτελεί άριστο δείγμα του εορταστικού εγκωμιαστικού λόγου, στο οποίο ανήκει.

«Ο μεν πόθος μάς παρακινεί να μιλήσουμε ανάλογα με τη δύναμή μας, και η περίσταση απαιτεί τον επίκαιρο λόγο, και το οφειλόμενο χρέος βιάζοντας μας δεν μάς αφήνει να θαυμάσουμε άνευ λόγων το υπέρ λόγον μεγαλείο του Μάρτυρος», λέγει κάπου στην αρχή του λόγου του ο Άγιος.

Η μακρά παράδοσις του εορτασμού της μνήμης του Αγίου Δημητρίου στην Θεσσαλονίκη φαίνεται ότι είχε δημιουργήσει ένα ιδιαίτερο τυπικό, το οποίο εγνώριζε καλά ο Άγιος Γρηγόριος, μια και είχε ζήσει αρκετό διάστημα σ' αυτήν, ακόμη και πριν αρχιερατεύσει. Αυτό το τυπικό φαίνεται ότι καθόριζε το περιεχόμενο της ομιλίας του, και αυτό τον κάνει να αισθάνεται λίγο περιορισμένος.

Θα ήθελε ίσως, παίρνοντας μόνον αφορμή από τον Μάρτυρα, να επιμείνει σε πνευματικά θέματα, όμως είναι υποχρεωμένος να αναφέρει, όπως κάθε χρόνο, τα απαραίτητα, μα πασίγνωστα πια μαρτυρολογικά στοιχεία, πράγμα που τον κάνει να σκεφθεί λίγο και την δυνατότητα της σιωπής.

Τελικά όμως, όπως φαίνεται στην συνέχεια, καταφέρνει να τα συγκεράσει όλα, και αγιολογία και ηθική διδασκαλία και θεολογία και ρητορεία και ερμηνευτική, σε έναν αριστοτεχνικό εγκωμιαστικό λόγο, απόλυτα ισορροπημένο και απαλλαγμένο από το πολύ σύνηθες σε τέτοια έργα στοιχείο της υπερβολής.

Θα ήταν μάταιο, νομίζουμε, μέσα στα πλαίσια μιας σύντομης ομιλίας να επιχειρήσουμε να παρουσιάσουμε έστω και εν περιλήψει ολόκληρο τον ειρμό και το περιεχόμενο του λόγου. Όσο για λογοτεχνική ανάλυση και αξιολόγηση, που οπωσδήποτε ξεφεύγει τις δυνατότητες μας, αρκούμεθα να εκφράσουμε ευλαβικά το θαυμασμό μας για τα «κάλλη του φθέγματος» του θείου Γρηγορίου του Παλαμά που του προσετέθησαν από τη θεία Πρόνοια, για να διατυπώσει επάξια «τα βάθη του Πνεύματος» που «εξεζήτησε» και αυτός, όπως ακριβώς και ο συνώνυμος του Θεολόγος. Ας μάς επιτραπεί λοιπόν να μεταφέρουμε κατ' εκλογήν ορισμένες μόνο από τις βασικές τοποθετήσεις του λόγου παρατρέχοντας τα πάμπολλα ευρήματα και τούς βιβλικούς παραλληλισμούς, που ίσως μόνο μια δόκιμη μετάφραση θα μπορούσε να αποδώσει.

Ήδη εκ προοιμίων, αλλά και πολύ συχνά στη μετέπειτα ροή του λόγου, ο Άγιος Γρηγόριος επιμένει στα πολλαπλά χαρίσματα της αγιότητος του Δημητρίου. Η μετά ευχαριστίας αποστέρηση της κατά κόσμον ευτυχίας και δόξης τον κατατάσσουν μεταξύ των δικαίων, με τους οποίους όμως συγκρινόμενος —και μάλιστα με τον Ιώβ— βρίσκεται πολύ ανώτερος. Αξιώθηκε και προφητικής χάριτος, όπως φαίνεται από τους λόγους του προς το Νέστορα, που ευλαβικά μάς διέσωσε η παράδοση: «Και τον Λυαίον νικήσεις και υπέρ Χριστού μαρτυρήσεις». Η προ του μαρτυρίου Ιεραποστολική του δράσις στη Θεσσαλονίκη από την επίσημη μάλιστα θέση του υπάτου, αλλά και η μετά θάνατον δια των θαυμάτων του Αγίου μεταστροφή ολοκλήρου της πόλεως στο Χριστιανισμό είναι μάρτυρες της αποστολικής χάριτος και αξίας που του εδόθη. Η παρθενία του και η άμεμπτη προ του μαρτυρίου ζωή του τον κατατάσσουν αυτοδικαίως και στις τάξεις των όσιων. Η «σπουδή της σοφίας» και «η περί λόγους παιδεία», που τον κοσμούσαν σαν ανώτατο αξιωματούχο του κράτους, του δίδουν το χρίσμα του διδασκάλου. Μάλιστα στον «ωρατίωνα», τον κοντό εκείνο αγορευτικό μανδύα που φορούσαν στους ώμους οι Ρωμαίοι αξιωματούχοι, και στον υπατικό δακτύλιο του, που μετά το μαρτύριό του άρχισαν να θαυματουργούν στα χέρια του Λούπου, ο Γρηγόριος δεν κρύβει πώς βλέπει κάποιο συμβολισμό της «μυστικώς δεδομένης διδασκαλικής αξίας και προεδρίας». Μόνη η ορατή Ιεροσύνη του λείπει φαίνεται να υπονοεί η φράση: «...μόνος ή πάνυ μετ' ολίγων τα πάντα τελεί». Ιδιαίτερα στο θέμα της παρθενίας του Αγίου Δημητρίου επανέρχεται πολλές φορές ο παρθένος και μοναχός Παλαμάς, το ειδικό όμως αυτό θέμα έχει έξαντλήσει ολόκληρο συνέδριο που διοργανώθηκε μέσα στον Ιερό τούτο χώρο.

Με τη σειρά μας θα λέγαμε πως η συνάντηση αυτή όλων των γνωρισμάτων της αγιότητος σε ένα και το αυτό πρόσωπο είναι χαρακτηριστικό όλων των άλλων Αγίων της Εκκλησίας μας. Και για να μην πάμε πολύ μακριά, ο βίος του ίδιου του μεγάλου Παλαμά, τον αποδεικνύει όχι μόνον όσιο και διδάσκαλο και Ιεράρχη, αλλά και προφήτη και απόστολο και μάρτυρα τη προαιρέσει. επαληθεύεται και πάλι το ότι μόνον ένας μεγάλος μπορεί να καταλάβει και παινέσει επάξια έναν μεγάλο.

Ένα άλλο κεντρικό σημείο του λόγου είναι ο παραλληλισμός του Αγίου Δημητρίου με τον Χριστό, η επισήμανση δηλαδή στο πρόσωπο του Μεγαλομάρτυρος ενός «τύπου Χριστού μετά Χριστόν», αν είναι δυνατόν να λεχθεί κάτι τέτοιο. Το στοιχείο αυτό δεν είναι κάτι καινούριο. Βέβαια για κάθε άγιο ισχύει το του Αποστόλου Παύλου: «Ζω δε ουκέτι εγώ, ζη δε εν εμοί Χριστός». Στον Άγιο Δημήτριο όμως όλα τα βιογραφικά στοιχεία με αφορμή και αφετηρία τη λόγχευση της πλευράς συντείνουν σε μία όχι μόνο μυστική, αλλά και εξωτερική εξεικόνιση του Χριστού στο πρόσωπό του: Το νεανικό της ηλικίας, η παρθενία, η διδασκαλική δράση που επιστεγάζεται από το εκούσιο μαρτύριο, η τετρωμένη πλευρά που γίνεται πηγή μύρου και ιάσεων, ο εξιλαστικός χαρακτήρας που παίρνει το μαρτύριο του Αγίου υπέρ μιας ολοκλήρου πόλεως είναι στοιχεία που πολύ νωρίς επεσημάνθησαν και ίσως πήραν τις ανάλογες λατρευτικές προεκτάσεις, ενώ μεταγενέστερα επί του αγίου Συμεών αποκρυσταλλώνονται πλέον λειτουργικά και υμνογραφικά σε ακολουθίες και ύμνους σαν αυτούς που ακούγονται ιδιαίτερα κατά τους όρθρους όλης αυτής της εβδομάδος μέσα στον εφέστιο τούτο του Μεγαλομάρτυρος .

Ειδικά, ο Άγιος Γρηγόριος, εκτός από την εφαρμογή ορισμένων χριστολογικών χωρίων και τύπων της Παλαιάς Διαθήκης που κάνει στον Άγιο Δημήτριο, αναφερόμενος και στην πολλαπλή λόγχευση της πλευράς του, την θεωρεί αναπλήρωση των «υστερημάτων των θλίψεων του Χριστού» κατά τον Απόστολο Παύλο, η οποία γίνεται από τους Αγίους υπέρ του Σώματος Του που είναι η Εκκλησία.

«Τελειωθείς εν ολίγω επλήρωσε χρόνους μακρούς». Τα ελάχιστα βιογραφικά στοιχεία του μάρτυρος και το σύντομο μαρτύριό του θέτουν πάντοτε σε δοκιμασία την φιλοπράγμονα διάθεση των περί τα συναξαριακά ενασχολούμενων ευλαβών, όπως ακριβώς και εκείνου του Αγιορείτη ασκητή Βιταλίου, που αναφέρεται στις διηγήσεις των θαυμάτων του Αγίου. Να η απορία του, όπως την συνοψίζει ο αφηγητής του θαύματος Σταυράκιος: «Αφού τόσο σύντομος ήταν ο μαρτυρικός αγώνας του και ακαριαίο το μαρτύριό του και μόνη η πλευρά του επλήγη, τι ήταν αυτό που του προεξένησε την τόση αφθονία των μύρων;» Υπάρχουν πολλοί μάρτυρες που και περισσότερα και δριμύτερα και πιο μακροχρόνια βάσανα υπέμειναν και παρθένοι ήσαν και ίσως να ετελειώθησαν και με λόγχευση της πλευράς κατά μίμησιν του Χριστού. Τι είναι εκείνο που ανέδειξε μεγαλομάρτυρα και οικουμενικό θαυματουργό τον Δημήτριο;

«Επί τω Δημητρίω ακραιφνώς τα πάντα συνέδραμον» σπεύδει να απαντήσει ο ρητορικότατος Σταυράκιος, προτού διηγηθεί το σχετικό θαύμα που έπεισε τελικά στην πράξη τον Βιτάλιο. Στο σημείο αυτό ο θείος Γρηγόριος αισθάνεται ότι έχει να πει περισσότερα. Και εδώ μόνος αυτός μπορεί να καταλάβει και να ερμηνεύσει τον Μάρτυρα βάσει της δικής του εμπειρίας. Να λοιπόν πώς εξηγεί αυτός εκείνο το «ακραιφνώς» του Σταυρακίου: «Γιατί ούτε στο νου του, λέγει, δεν καταδέχθηκε ποτέ να βάλει (ο Άγιος) κάτι από τα μη θεοσεβή, ούτε ξεκίνησε να κάνει καμιά πράξη όχι θεάρεστη. Αλλά αφού φύλαξε αμίαντη στον εαυτό του τη Θεία Χάρη του κατά Χριστόν βαπτίσματος, είχε πάντοτε το θέλημά του σύμφωνο με τον νόμο του Κυρίου». Και λίγο πιο κάτω: «(Ο Δημήτριος) ήταν ωραίος, όχι μόνον κατά τον έξω αισθητό άνθρωπο, αλλά πολύ περισσότερο κατά τον εσωτερικό και αόρατο, τον οποίο βλέποντας ο καρδιογνώστης Θεός τόσο αιχμαλωτίσθηκε από το νοερό κάλλος του, ώστε να ευδοκήσει να σκηνώσει μέσα σ' αυτόν και να αποτελέσει ένα πνεύμα με αυτόν, και ξεκινώντας από εκεί να τον κάνει ολόκληρο θείο».

Ο Δημήτριος δηλαδή είχε φθάσει διά της νήψεως ήδη και προ του μαρτυρίου στην τελειότητα και στη θέωση και έτσι, κατά την ανεξερεύνητη βουλή του Θεού, δε χρειαζόταν παρά ένα σύντομο μαρτύριο, με το οποίο σαν άλλος πνευματικός στάχυς θα θεριζόταν, για να συναχθεί στις ουράνιες αποθήκες. Τα φοβερά βασανιστήρια από τα όποια έπρεπε να περάσουν άλλοι μάρτυρες υποβασταζόμενοι από την Χάρη του Θεού, για να δοκιμασθεί έτσι και να ατσαλωθεί η προαίρεσή τους, δεν χρειαζόταν στον Δημήτριο, γιατί αυτός, όπως λέγει ο θείος Παλαμάς «πριν ή γνώναι το κακόν, έξελέξατο το αγαθόν». Με την νηπτική εργασία, η οποία ήταν θεοδίδακτος, είχε καταστεί τόσο τέλειος κατά την προαίρεση, ώστε ο πειράζων, μη βλέποντας καμμιά πιθανότητα επιτυχίας, μετά τον πρώτο ανιχνευτικό πειρασμό του σκορπιού, δεν τόλμησε να επιστρέψει από φόβο μήπως πολλαπλασιάσει τους στεφάνους του Μάρτυρος.

Όλα αυτά βέβαια δεν αναφέρονται επί λέξει στο εγκώμιο και ας μάς συγχωρήσει ο Άγιος Γρηγόριος! Πιστεύουμε όμως πως διερμηνεύουμε εκείνα στα οποία αυτός δεν μπόρεσε να επεκταθεί περιορισμένος από την περίσταση και «σχήμα του λόγου», όπως λέγει. Στον περίφημο όμως δεύτερο λόγο του στα Εισόδια, που συνέγραψε μέσα στο οικείο περιβάλλον της ησυχίας του Αγίου Όρους, μάς δίνει ένα άλλο πιο εκτεταμένο παράδειγμα αυτού του είδους της «Νηπτικής ερμηνείας».

Εξηγεί δηλαδή ο μύστης της Θεοτόκου Γρηγόριος ότι εκείνο που έκανε την Παρθένο άξια να γίνει Μητέρα του Θεού ήταν η τελειότητα της προαιρέσεως της, στην οποία έφθασε διά της νήψεως και της Ιεράς ησυχίας στο διάστημα της παραμονής της μέσα στον Ναό.

«Πολιά δε έστιν φρόνησις άνθρώποις και ηλικία γήρως βίος άκηλίδωτος». Ένα πολύ χαρακτηριστικό γνώρισμα της αγιότητος του Δημητρίου, το οποίο φαίνεται να υπογραμμίζει ιδιαίτερα ο Άγιος Γρηγόριος, είναι το νεαρόν της ηλικίας του. Τον ονομάζει «νεανίαν απαλόν», «νέον έτι κομιδή» και «στεφανίτην έκ ου». Το γεροντικό του φρόνημα όμως τον έκανε διδάσκαλο και εμψυχωτή όχι μόνον του Νέστορος, του οποίου την νεότητα και ο ίδιος ο Μαξιμιανός λυπήθηκε αλλά και πάντων των «εύσεβεΐν αίρουμένων», οι οποίοι ασχέτως ηλικίας κατέφευγαν στην υπόγεια εκείνη στοά, όπου δίδασκε ο Μάρτυς και η οποία γι’αυτό τον λόγο, όπως υποστηρίζει ο Άγιος, έδωσε το όνομα «Καταφυγή» στον ναό της Θεοτόκου που αργότερα κτίστηκε επάνω της.

«Αγαθόν ανδρί όταν άρη τον ζυγόν αυτού εκ νεότητος αυτού». Απόδειξη ο Δημήτριος, ο Νέστωρ, ο ίδιος ο Παλαμάς. Η νεότητα έχει λαμπρά παραδείγματα προς μίμηση. Οι μεγαλύτεροι ας μην σπεύδουμε πάντοτε να προδικάζουμε το νεανικό ενθουσιασμό. Χρειάζονται ισχυρά αντίδοτα, για να καταπολεμηθεί η σημερινή γενική δηλητηρίαση. Η αγιότητα, η θυσία, το μαρτύριο είναι τα μόνα ικανά να μεταμορφώσουν τον κόσμο. Η Εκκλησία θεμελιώθηκε με το αίμα του Χριστού πάνω στους τάφους και τα λείψανα των Μαρτύρων. Χωρίς θυσία, αδύνατη η αλλαγή και η μεταμόρφωσις.

Αλλά ας επανέλθουμε στα λόγια του Παλαμά: «Μου έρχεται, λέγει, να πω για τον Δημήτριο εκείνο που λέγει ο θείος Παύλος για τον Χριστό: Αποδεικνύει την αγάπη του σ' εμάς ο Μέγας Δημήτριος με το ότι ενώ ήμασταν ακόμη ασεβείς, αυτός «κατά καιρόν υπέρ ασεβών απέθανε» , κατά χάριν βέβαια και μίμησιν του Δεσπότου του. Και ολόκληρη η πόλις αύτη «κατηλλάγημεν τω Θεώ διά του θανάτου αυτού»6.

Και συνεχίζει αντιδιαστέλλοντας την πρώην ειδωλολατρική και ασεβή Θεσσαλονίκη με το περίφημο κέντρο της Βυζαντινής ευσέβειας που αυτός γνώριζε, τους μεγάλους και περικαλλείς ναούς του, την πολυθρύλητη ευλάβεια των κατοίκων του, τα μύρα και τα θαύματα του Άγιου Δημητρίου που σαν ποταμός πλημμύριζαν την οικουμένη.

Ιερή νοσταλγία καταλαμβάνει την κάθε ευλαβική ψυχή διαβάζοντας αυτές τις γραμμές του θείου Γρηγορίου. Άδειες σήμερα οι μαρμάρινες μυροδόχες λεκάνες στην κρύπτη του μαρτυρίου του...

Τα θραυσμένα πήλινα «κουτρούβια» του μύρου, αρχαιολογικά ευρήματα μέσα στις βιτρίνες...

Αποξενωμένος από την θεία λατρεία ο αρχικός χώρος του μαρτυρίου και του τάφου του... Ισχνή η ακοή των θαυμάτων του... Αναμφίβολα, πολλούς Δημητρίους χρειάζεται σήμερα η Θεσσαλονίκη, για να την «καταλλάξουν» πάλι με τον Θεό. Ένα νέο είδος ειδωλολατρίας την καταδυναστεύει.

Τι φταίει; Ας μάς επιτραπεί λίγη ακόμη αγιολογική φιλοπραγμοσύνη. Γιατί στην Αίγινα, στα νησιά του Ιονίου και άλλου διαλαλούνται καθημερινά τόσα θαύματα; Σε τι υστερεί ο δικός μας άγιος; Η αίτια πρέπει να βρίσκεται σε μας. Εκείνος έκανε και συνεχίζει να κάνει ό,τι υπαγορεύει η αγάπη της θείας ψυχής του διά της υπέρ των Θεσσαλονικέων ικεσίας του προς Θεόν. Εκείνος επέτυχε να του δοθεί η άδεια να επιστρέψει στους συμπατριώτες του. Μοναχικός μάς περιμένει ώρες ατελείωτες κάθε μέρα στη λάρνακά του να έλθουμε να του εκμυστηρευθούμε ευλαβικά τους πόνους και τα αιτήματά μας. Ο σεπτός ποιμενάρχης κάνει κι αυτός το χρέος του. Ακολουθώντας την προτροπή που κάνει στο τέλος του λόγου του ο εν αγίοις προκάτοχός του Γρηγόριος και μιμούμενος τον επίσης προκάτοχό του Άγιο Συμεών «πολυπλασιάζει» την πανηγύρι στον Μεγαλομάρτυρα και προσπαθεί με κάθε μέσο να ενισχύσει την ευλάβεια του ποιμνίου του προς αυτόν. Σε μάς απομένει να τον ακολουθήσουμε.

Και διά να καταλήξουμε την ομιλία μας πάλι με τους λόγους του Αγίου Γρηγορίου, ας παρακαλέσουμε να αξιωθούμε, με την προς Θεόν Ικεσία και πρεσβεία του αγίου ένδοξου Μεγαλομάρτυρος Δημητρίου, και «της ατελεύτητου των σωζομένων πανηγύρεως εν ουρανοίς, ης γένοιτο πάντας ημάς επιτυχείν χάριτι και φιλανθρωπία του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού, ω πρέπει δόξα, κράτος, τιμή και προσκύνησις συν τώ ανάρχω αυτού Πατρί και τω Παναγίω Πνεύματι νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν».

ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ
ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΙΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΞΗΡΟΠΟΤΑΜΟΥ
ΤΕΥΧΟΣ 5
Σεπτέμβριος - Οκτωβριος 1989

1. Ομιλία εκφωνηθείσα στον Ι. Ναό του Αγίου Δημητρίου στην Θεσσαλονίκη στις 23-10-1984

2. Μετάφρασις της ομιλίας στυής έχουν πρόσφατα δημοσιευθή στα βιβλία:

• Π. Χρήστου, Γρηγορίου του Παλαμά, Άπαντα τα έργα, τ. 11, σ. 163 κ. εξ., Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας 79, Θεσσαλονίκη 1986.

• Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, Λόγοι: α) Εις τα Εισόδια της Θεοτόκου β) Εις τον Άγιον Δημήτριον. Έκδοσις Ιεράς Μονής Μεγίστης Λαύρας του Αγίου Αθανασίου, Άγιον Όρος 1987, σ. 55 κ.εξ. ("...μεταγλωτισθείς εις το απλούν υπό ανωνύμου").

3. Βλ. Ι. Φουντούλη, "Μεγάλη Εβδομάς" του Αγίου Δημητρίου, Κείμενα Λειτουργικής 17, Θεσσαλονίκη 1979

4. βλ. Ιωακείμ 'Ιβηρίτου, Ιωάννου Σταυρακίου, Λόγος είς τα θαύματα του Αγίου Δημητρίου, Μαχεδονιχά τ. 1, θεσσαλονίκη 1940, σ. 351 κ. εξ.
5. πρβλ. Ρωμ. ε' 6

6. πρβλ. Ρωμ. ε' 10


www.impantokartoros.gr